Լրագրի  զրուցակիցն է «Ոչ թալանին» նախաձեռնության անդամ Մաքսիմ Սարգսյանը

 

Մաքս, ֆեյսբուքում գրառում եք արել, որ մեկնում եք Հայաստանից, որովհետև աշխատանք չկա, պարտքեր կան և այլն, ինչը բունռ արձագանք ունեցավ, որ երկու տարի առաջ քաղաքացիական ակտիվիստն արտագաղթել է Հայաստանից։

 

Պատճառների մասին գրել եմ, չեմ ուզում ավելի մանրանալ խնդիրների մեջ, որովհետև այդ խնդիրներն իմն են և ամբողջ կյանքում ինքս եմ լուծել իմ խնդիրները։ Որևէ մեկին ցույց տալու կամ որևէ մեկից պահանջելու բան չունեմ, թե ես խնդիրներ ունեի, դուք ինձ չօգնեցիք։ Ոչ, ես ունեի խնդիրներ, և Հայաստանում չկարողանալով որևէ բան անել, ինքս գտել եմ ելք։ Այս ընթացքում սպառնալիքներ եղան իմ հասցեին, ես բարձրաձայնեցի, գույքս վնասեցին, ես բարձրաձայնեցի, բայց դա որևէ մեկին, չգիտես ինչու, չհետաքրքրեց։ Իսկ երբ հիմա ես ինձնով, առանց որևէ մեկից որևէ բան մուրալու, խնդրելու, պահանջելու, փորձում եմ կարգավորել կյանքս, դա մարդկանց վայրահաչելու առիթ է տալիս։ Բոլոր դեպքերում ամեն մարդ պետք է իր խղճի առջև մաքուր լինի, ես մաքուր եմ իմ խղճի առջև և հանգիստ եմ։

 

Այսինքն՝ որևէ կերպ հնարավոր չեղա՞վ Հայաստանում ռեալիզացվել։

 

Փաստորեն՝ ոչ։ Մոտավորապես 2 տարուց ավելի, առավել ևս «Էլեկտրիկ Երևանից» հետո փակվեցին բոլոր դռները, էն դեպքում, երբ պահանջներս առանձնապես բարձր չէին։ Այնպես չէ, որ տնօրենի կամ նախարարի աշխատանք էի փնտրում։

 

Երկու տարի է անցել «Էլեկտրիկ Երևանից»։ Ձեր կարծիքով՝ ինչու քաղաքացիական շարժումների պիկից հետո եկավ ստանգնացիան ու արդեն երկու տարի է քաղաքացիական ակտիվությունը մարել է։

 

Չգիտեմ, ես ինքս էլ փորձում եմ հասկանալ, բայց դեռ հստակ այդ հարցին չեմ կարող պատասխանել։

 

Շատերը, վերլուծելով իրավիճակը, նշում են, որ դա պարտություն էր, ոչ թե հաղթանակ, որ դրան խանգարեցին չքաղաքականացնելու կոչերը։

 

Բազմիցս ասել եմ ու էլի կասեմ՝ «Էլեկտրիկ Երևանը» նաև քաղաքական պայքար էր։ Հասկացողները սա հասկացել են, իսկ չհասկացողները չեն էլ հասկանա, որովհետև նրանց ավելի շատ կառչելու թեմա է պետք։

 

Ամեն դեպքում, «Էլեկտրիկ Երևանից» հետո որևէ քաղաքացիական շարժում չի նկատվում, թեև խնդիրները Հայաստանում չեն պակասել։ Ինչո՞ւ այլևս այդ մոտիվացիան չկա։

 

Որովհետև որոշ փսևդոպայքարողներ, որոնք սովոր են միայն ֆեյսբուքյան գրառումներ կատարել, պարբերաբար հաչոցներ են տարածում պայքարող, փողոցում իրենց պայքարը տանող մարդկանց մասին, ու շատերը թևաթափ են լինում ու կոտրվում են նաև դրանից։ Երբ մարդիկ ազնիվ մղումներով դուրս են գալիս ինչ-որ բան փոխելու, ինչ-որ բան ավելի լավը դարձնելու համար, հանկարծ մի քանի օր առաջ իրենց կողքին կանգնած մարդիկ սկսում են պիտակավորել։ Որքան էլ արհամարհում ու որևէ կերպ չես անդրադառնում դրան, բայց դա չի կարող ներսումդ նստվածք չթողնել։ Միգուցե նաև այս գործոնը կա, որ շատերը մտածում են՝ ինչի՞ս է պետք դուրս գալ փողոց, որ մի հատ էլ ասեն ծախված։

 

Իսկ Դուք այս երկու տարվա ընթացքում իշխանությունների գործելաոճում փոփոխություն նկատո՞ւմ եք։ Մասնավորապես, նախորդ տարի «Սասնա ծռերի» գործողություններից հետո ձեզ տեսնում էինք պայքարողների շարքերում, այդ պայքարը որևէ հաջողություն ունեցե՞լ է։

 

Այն բոլոր ակցիաները, որոնք ինձ հուզել ու անհանգստացրել են, ես մասնակցել եմ։ Ցավոք, իշխանությունների գործելաոճում փոփոխություն կա, բայց դեպի ավելի վատը։ Նրանք անպատժելիություն են ցուցադրում, որ կարող ենք այսպիսի բաներ էլ անել ու մնալ անպատիժ։ Այսինքն՝ փոփոխությունը միայն բացասական է։

 

Կարճաժամկե՞տ, թե երկարաժամկետ նպատակներ ունեք Հայաստանից դուրս։ Կկարողանա՞ք երկար ժամանակ մնալ Հայաստանից դուրս։

 

Կարողանալ-չկարողանալու մասին հիմա չեմ կարող ասել, չեմ կարող ասել, թե ինչերի միջով եմ անցել մինչև այս որոշմանը գալը։ Ժամանակի մասով էլ որևէ բան չեմ կարող ասել, որովհետև մինչև խնդիրներս չլուծեմ, բնականաբար առաջնայինը ֆինանսական խնդիրներն են, հետո նաև առողջական, որևէ որոշման հանգել չեմ կարող։

 

Վերջին շրջանում Հայաստանում կառավարություն փոխվեց, իշխանությունը հայտարարում է իրավիճակը փոխելու պատրաստակամության մասին։ Ձեզ համար այս ամենը հուսադրո՞ղ չէին։

 

Դրանք ֆիկտիվ փոփոխություններ են։ Շատ մեծ PR արվեց այդ ուղղությամբ, Կարեն Կարապետյանի մուտքը, հետո ընտրությունների ժամանակ տեսանք նոր դեմքերի, տեսանք ՀՀԿ-ի ռեբրենդինգի փորձը, և շատ դեպքերում դա աշխատեց։ Սակայն այդ ամենից հասկացող մարդիկ հասկացան, որ դա ընդամենը դեմքերի փոփոխություն է, ոչ թե գործելաոճի, գործիքների ու մեխանիզմների։

 

Կարո՞ղ ենք արձանագրել, որ ԱԺ վերջին ընտրությունները ձեզ համար եղան վերջակետը, և այլևս առաջիկա հինգ տարիների կտրվածքով ձեզ համար փոփոխությունների սպասելիքներ չկային։

 

Ես որևէ դեպքում վերջակետ չեմ դնում, բայց ամեն դեպքում սա երևի թե տարավ նրան, որ իմ խնդիրների լուծման տեսանկյունից փոփոխություն ակնկալելը զուր է, իսկ խնդիրներս արդեն օրհասական էին դառնում։ Ես չէի պատրաստվում մնալ այդտեղ ու կորցնել տունս, գույքս և այլն։ Այսինքն՝ արդեն կրիտիկական սանդղակին էի մոտենում, իսկ ես դա թույլ տալ չէի կարող։

---