29-05-2020 17:44:23 | Հայաստան | Ի՞նչ է գրում մամուլը
Համաճարակը փոխելու է աշխարհը, համոզված են շատերը: Անկասկած, թագակիր ժահրն արդեն իսկ իր կամքն է թելադրում կենցաղից մինչեւ աշխարհքաղաքականություն: Միեւնույն ժամանակ, ժահրը արագացրել է նոր աշխարհակարգի գործընթացը, որն ընթանում է ԱՄՆ-Չինաստան գլոբալ դիմակայության պայմաններում: Չինաստանը Ռուսաստանին վերջնականապես դուրս մղեց այս գործընթացից, թեեւ դրա համար առանձնապես մեծ ջանքեր չէին պահանջվում ռուսական բարդույթավորված ու գողաբարո էլիտաների, հետամնաց տնտեսության եւ դեգրադացված հանրային քաղաքական միջավայրի պայմաններում: Ռուսաստանն արդեն ընդունակ չէ «չարիքի առանցքի» իր դարավոր դերին:
ԱՄՆ-ն գծել է սահմանը եւ մյուսներին առաջարկել դիրքավորվել: Ռուսական ինսայդերական եւ տեղյակ փորձագիտական շրջանակների տեղեկությամբ, Մոսկվան ինչ որ պահի փորձեց անցնել ԱՄՆ-ի կողմ, թերեւս պատժամիջոցները հանելու մտադրությամբ: Պետական պրոպագանդան նույնիսկ սկսեց քննադատել Չինաստանին ժահրը տարածելու համար: Սակայն Կրեմլում ի վերջո հաղթեց հակաարեւմտյան թեւը, բացի այդ, ըստ այդ շրջանակների տեղեկությունների՝ Չինաստանը վերջնագրային ձեւով Մոսկվային «առաջարկել» էր կողմնորոշվել: Եվ Մոսկվան կողմնորոշվել է, ավելին՝ ստանձնել է Չինաստանի խոսնակի ու փաստաբանի դերը: Չինաստանի ԱԳՆ-ն ներկայում այնքան չի պատասխանում ամերիկյան մեղադրանքներին, որքան Լավրովը:
Ռուսաստանի ընտրությունն իհարկե կասկած չէր հարուցում, նկատի առնելով թե վերոհիշյալ հանգամանքները, կապված ներքին իրավիճակի հետ, թե նաեւ այն, որ Ռուսաստանը լիովին կախված է Չինաստանից: Չինաստանի դե ֆակտո ազդեցության տակ են ռուսական Հեռավոր Արեւելքն ու Սիբիրը, տեղական նահանգապետերն ասում են, որ առանց Չինաստանի այդ նահանգները պարզապես սովահար կլինեն: Դեպի Չինաստան նավթի ու գազի ռուսական մեգանախագծերի մեգակոռուպցիոն «իրականացման» արդյունքում Ռուսաստանը ահռելի պարտքեր է կուտակել Չինաստանին եւ ստիպված է գրեթե անվճար մատակարարել էներգակիրները:
Մոսկվայում հակաարեւմտյան հռետորաբանության ֆոնին տարիներ շարունակ խոսում են Չինաստանի հետ դաշինքի մասին, սակայն ռուս-չինական դաշինք չի կարող լինել քաղաքական ու պատմական բազմաթիվ հանգամանքներ նկատի առնելով: Չինաստանը կարիք էլ չունի Ռուսաստանի հետ դաշնակցության եւ «կիսվելու», թե իր ներկայիս հնարավորությունների, թե այդ պատմա-քաղաքական հանգամանքների ուժով: Ռուսաստանը ծառայում է որպես հումքային կցորդ եւ տարածքային ու ժողովրդագրական խնդիրների կարգավորման միջոց, ոչ ավելին, կարծում են այդ շրջանակները:
ԱՄՆ-ն վերջին 100 տարում երեք անգամ փրկել է Ռուսաստանը՝ 1920-30-ական թվականներին տնտեսություն կառուցելով, երկրորդ աշխարհամարտի տարիներին զենք, հագուստ եւ ուտելիք մատակարարելով, 1990-ականների սկզբին ռուսական պետության փլուզումը թույլ չտալով: Հնարավոր է հակաամերիկյան բարդույթները գալիս են հենց դրանից, որովհետեւ դրանք չեն տեղավորվում Ռուսաստանի վեհ ու հաղթող կերպարի հետ, որն ամենօրյա ռեժիմով կերտում է պետական պրոպագանդան:
Ի՞նչ է լինելու Ռուսաստանի հետ նոր աշխարհակարգում: ԱՄՆ-ն այս անգա՞մ էլ կփրկի Ռուսաստանին, թե այդ դերը կվերապահի Չինաստանին, որը սակայն դժվար թե գնա նման մեծահոգության:
ՀԱՅԵՐԵՆ
Русский
English
Դաս. հայերեն
French
