Հեղինակ՝ Հարութ Սասունյան
www.TheCaliforniaCourier.com

Հայ ժողովրդի ամենամեծ ողբերգությունն այն է, որ Հայաստանը ղեկավարվում է ոչ միայն անգործունակ, այլև հակահայկական վարչապետի կողմից։

Նախորդ շաբաթ օրը Հայաստանի հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում Նիկոլ Փաշինյանը կրկին կրկնեց իր անհեթեթ խոսքերը «իրական Հայաստանի» և «պատմական Հայաստանի» տարբերության մասին։ Նա նույնիսկ պնդեց, որ «պատմական Հայաստանը» այսօրվա «իրական Հայաստանի» թշնամին է։ Այն, որ ժամանակի ընթացքում պատերազմներն ու նվաճումները փոխել են Հայաստանի սահմանները, չի նշանակում, որ «պատմական Հայաստան» հասկացություն գոյություն չունի։ Մի զարմացեք, եթե մի օր Փաշինյանը հայտարարի, որ Հայաստանը գոյություն ունի միայն 2018 թվականից, երբ նա եկավ իշխանության։

Փաշինյանը փորձում է հայերին զրկել «պատմական Հայաստանը» վերականգնելու երազանքի իրավունքից՝ ապագայում երբևէ։ Նա միամտորեն կարծում է, որ հարևան երկրներից տարածքային պահանջներ չունենալու մասին հայտարարելով կարող է համոզել Ադրբեջանին ստորագրել Հայաստանի հետ անիմաստ խաղաղության պայմանագիր։ Բայց փաստն այն է, որ նախագահ Ալիևը ոչ մի հետաքրքրություն չունի նման պայմանագիր կնքելու։ Ընդհակառակը, նա բազմիցս սպառնում է հարձակվել Հայաստանի վրա՝ նկարագրելով այն որպես «Արևմտյան Ադրբեջան» և պահանջելով 300,000 ադրբեջանցիների վերաբնակեցում Հայաստանում։

Փոխարենը՝ հայտարարելու, որ մենք ոչ մի պահանջ չունենք, Փաշինյանը պետք է պարզապես լռեր։ Նա չպետք է ասի՝ ունենք պահանջներ, կամ չունենք։ Հայաստանի ներկայիս թուլության պայմաններում, երբ չի կարող ռազմական առումով դիմակայել իր ուժեղ թշնամիներին՝ Ադրբեջանին և Թուրքիային, սխալ է հայտարարել, որ մենք չունենք տարածքային պահանջներ։ Դա հայերին կզրկի իրենց կորցրած տարածքները ապագայում վերականգնելու իրավունքից։ Այս երազանքը պահելու համար Հայաստանին հզոր բանակ անհրաժեշտ չէ. պարզապես պետք է պահպանել պատմական հիշողությունը և փոխանցել այն ապագա սերունդներին՝ մինչև այն օրը, երբ անսպասելի պայմանների արդյունքում հնարավոր կլինի վերականգնել կորցրածը։

Դրա լավագույն օրինակը հրեաներն են, ովքեր 2000 տարի իրենց հայրենիքը կորցնելուց հետո, «հաջորդ տարի Երուսաղեմում» երազանքը պահպանելով և սերունդներին փոխանցելով, 20-րդ դարում կարողացան օգտվել ստեղծված հնարավորությունից՝ վերադառնալու իրենց պատմական հայրենիք։

Հարցազրույցում Փաշինյանն ասաց, որ ոչ ոք զենք չի վաճառի Հայաստանին, եթե մենք շարունակենք Արարատը որպես «մեր լեռ» նշել։ Սա բացարձակապես սխալ է։ Արարատ կամ Արագած ասելը որևէ կապ չունի զենք ձեռք բերելու հետ։ Դա կապված է երկրի և բանակի կառավարման ունակության և անհրաժեշտ զենքերի համար ֆինանսական միջոցներ ունենալու հետ։ Եթե Արարատ ասելը խանգարում էր զենք ձեռք բերելուն, ապա ինչպե՞ս էր Հայաստանը 2018-ից առաջ ձեռք բերում միլիարդավոր դոլարների զենքեր, որոնք ցավոք, 2020 թվականի պատերազմի ժամանակ գրավվեցին Ադրբեջանին և այժմ ցուցադրվում են Բաքվում։

Հարցին, թե ինչպես է տեղին հեծանիվ վարել կամ ֆեյսբուքում ձվածեղ պատրաստել, երբ երկիրը պատերազմի եզրին է, Փաշինյանը պատասխանեց․ «Մեր երկրի բոլոր ինստիտուտները աշխատում են նույնիսկ այն ժամանակ, երբ ես հեծանիվ եմ վարում»։

Նա նաև արդարացրեց իր մշտական զիջումները Ադրբեջանին՝ բացատրելով, որ չի ցանկանում պատասխանել Ադրբեջանի սրացնող հռետորաբանությանը, որը նոր թշնամանք հրահրելու նպատակ ունի։ Նա չի հասկանում, որ թշնամուն զիջումներ անելը չի կանխում պատերազմը։ Ընդհակառակը, դա ավելացնում է Ալիևի ախորժակը՝ պահանջելու նոր զիջումներ։

Սփյուռքի հայերից մեկի՝ իր պապերի հայրենիք վերադառնալու երազանքի մասին հարցին Փաշինյանը պատասխանեց անտարբեր ու վիրավորական․ «Նա ապրում է Ավստրալիայում, ուզում է վերադառնալ պապերի ծննդավայր, թող վերադառնա։ Դա ի՞նչ կապ ունի Հայաստանի Հանրապետության հետ»։ Նա շարունակեց․ «Մեր հայրենակիցը ապրում է Ավստրալիայում, ցանկանում է վերադառնալ պապերի հայրենիք, որը կարող է լինել աշխարհի ցանկացած վայրում՝ Մուշ, Արդահան, Սիս, բայց դրա համար մենք պիտի մեր զինվորներին թիրախ դարձնե՞նք։ Դա՞ ենք ուզում»։

Փաշինյանի հայտարարությունները կրկին ապացուցում են նրա անգործունակությունն ու հակահայկական դիրքորոշումը։

Պատասխանելով այն հարցին, թե ինչու նա ոչինչ չի ձեռնարկել Բաքվում գտնվող հայ պատանդների ազատման համար, Փաշինյանը պատասխանել է․ «Կան գերտերություններ, որոնք նույնպես ունեն քաղաքացիներ նման իրավիճակում տարբեր երկրներում, և նրանք տարիներ շարունակ չեն կարողանում նրանց վերադարձնել»։
Անցյալ շաբաթ Ցյուրիխում շվեյցարահայերի մի խմբի հետ հանդիպման ժամանակ Փաշինյանը բարձրացրել է ավելորդ հարցեր Հայոց ցեղասպանության հիմնական փաստերի վերաբերյալ․ «Մենք պետք է վերադառնանք Հայոց ցեղասպանության պատմությանը։ Պետք է հասկանանք՝ ինչ է տեղի ունեցել և ինչու»։
Փաշինյանը, հավանաբար, աշխարհի միակ հայն է, ով չգիտի, թե ինչ է տեղի ունեցել 1915 թվականին։ Այնուհետև նա շարունակել է անհեթեթ հարցով․ «Ինչպես պատահեց, որ 1939 թվականին Հայոց ցեղասպանության օրակարգ չկար։ Եվ ինչու 1950 թվականին այդ օրակարգը հայտնվեց»։ Փաշինյանը նույնիսկ չգիտի, որ «ցեղասպանություն» տերմինը 1939-ին գոյություն չուներ։ Այն ստեղծվել է 1940-ականներին Ռաֆայել Լեմկինի կողմից։ Մինչ այդ, հայերը 1915 թվականի զանգվածային սպանությունները բնութագրում էին որպես կոտորածներ։

Հենց որ նոր հայրենասեր առաջնորդ գա իշխանության Հայաստանում, նա պետք է հայտարարի, որ Փաշինյանի բոլոր հրամանները, օրենքները, հայտարարություններն ու համաձայնագրերը անվավեր են։

---