Մարտի 29-ից Կ'ոտայքի մարզում անցկացուած կառավարութեան արտագնա նիստն սկսուել է Կ'ոտայքի մարզի 2011 թ. եւ 2012 թ. յունուար-փետրուար ամիսների սոցիալ-տնտեսական իրավիճակի եւ իրականացուող ծրագրերի եւ միջոցառումների վերաբերեալ մարզպետ Կովալենկոյ Շահգալդեանի հաշուետուութեամբ: Ըստ ՀՀ կառավարութեան Տեղեկատուութեան եւ հասարակայնութեան հետ կապերի վարչութեան հաղորդագրութեան, նշուել է, որ հաշուետու տարում սահմանուած կարգով եւ ժամանակին իրականացուել է պետբիւջէից մարզային ենթակայութեան կազմակերպութիւնների համար նախատեսուած ծախսերի ֆինանսաւորումը եւ դրանց նպատակային օգտագործման հսկողութիւնը: Նախատեսուած 1 մլրդ 618 մլն դրամի դիմաց հաւաքուել է շուրջ 1 մլրդ 658 մլն դրամի սեփական եկամուտ, կամ պլանը կատարուել է 102. 4 տոկոսով: Ընթացիկ տարուայ երկու ամիսների ցուցանիշն աւելի բարձր է` 111.3 տոկոս: Մարզպետն ըստ բնագաւառների ներկայացրել է նաեւ մարզի` առաջնահերթ լուծում պահանջող հիմնախնդիրները: ՀՀ կառավարութիւնն ի գիտութիւն է ընդունել Կովալենկոյ Շահգալդեանի հաշուետուութիւնը, ինչպէս նաեւ մարզից իշխանութեան կենտրոնական մարմիններ ուղղուած քաղաքացիների դիմումների, բողոքների եւ առաջարկութիւնների վերլուծութեան արդիւնքների մասին ՀՀ կառավարութեան աշխատակազմի ղեկավարի հաղորդումը: Վարչապետ Տիգրան Սարգսեանի տեղեկացմամբ, արտագնա նիստից առաջ աւանդական հարցում է անցկացուել նաեւ Կ'ոտայքի մարզում, որտեղ արձանագրուել են հետեւեալ առանձնայատկութիւնները. «առաջինը պէտք է նշենք, որ Կ'ոտայքի մարզը միակն է, որը չունի արտաքին սահմաններ, եւ դա նաեւ ազդում է մեր քաղաքացիների սպասումների վրայ: Առաջին տեղում գործազրկութեան խնդիրն է: Մարզպետը նոյնպէս իր հաշուետուութեան մէջ նշեց, որ Չարենցաւանում, Նոր Հաճնում, Բիւրեղաւանում, Հրազդանում, որոնք խոշոր արդիւնաբերական կենտրոններ էին, Սովետական Միութեան փլուզումից յետոյ խոշոր գործարանները դադարեցրին իրենց աշխատանքը, եւ գործազրկութիւնը թիւ մէկ խնդիրը դարձաւ մարզի համար: Այսօր էլ մենք տեսնում ենք, որ ընտանեկան բիւջէների սպառման 35 տոկոսը հիմնականում սնունդն է, եւ սոցիալ-տնտեսական ցուցանիշներով Կ'ոտայքի մարզն աչքի է ընկնում առաջին հերթին աղքատութեան բարձր մակարդակով, ինչը պայմանաւորուած է հէնց այս առաջին հանգամանքով: Կ'ոտայքի մարզի երկրորդ առանձնայատկութիւնն այն է, որ քաղաքներից ամէն մէկն ունի իր իւրայատկութիւնը, եւ ներքին ինտէգրուածութեան աստիճանը բաւական ցածր է: Հետաքրքրական է, որ բնակչութեան չնչին մասն է առաջնահերթ ոլորտ համարում տուրիզմը: Չնայած Գառնի, Գեղարդ, Ծաղկաձոր, տուրիստական բազմաթիւ օբյեկտներ մարզում կան, բնակչութիւնը մարզի ապագան տեսնում է առաջին հերթին աշխատատեղերի ստեղծման մէջ, բայց ոչ տուրիզմի ոլորտում: Դա նաեւ այս մարզի առանձնայատկութիւնն է: Առաջնահերթութիւնները հետեւեալ հերթականութեամբ են գնահատում մարզի մեր քաղաքացիները: Առաջին տեղը աշխատատեղերի ստեղծումն է, երկրորդ տեղում ճանապարհաշինարարութիւնը, երրորդ տեղում` գիւղի աջակցութիւնը, չորրորդ տեղում` առողջապահութեան ոլորտը: Եւ միայն հինգերորդ տեղում է աշխատավարձի բարձրացման խնդիրը: Մարզի յաջորդ խնդիրը ուսուցիչների պակասն է: Չնայած դպրոցները բաւական մեծ թափով նորոգուել են, այսօր դպրոցներում համար մէկ խնդիրն այն է, որ երիտասարդները չեն գալիս դպրոցում աշխատելու` որպէս ուսուցիչ, եւ սա ըստ հարցումների արդիւնքի, մարզի բնակչութիւնը համարում է կարեւոր խնդիր: Մի առանձնայատկութիւն էլ կայ, որը բխում է բազմազանութիւնից, որ կայ մարզում. ինքնանոյնացման խնդիրն է, որը լուծուած չէ, այսինքն` կ'ոտայքցի հասկացութիւնը չկայ, ինչպէս ասենք` լօռեցի, սիւնեցի, եւ դա էլ պայմանաւորուած է այն հանգամանքով, որ քաղաքներն իրարից շատ են տարբերւում եւ իրար հետ կապուած չեն ու այդ առումով էլ ներքին ինտէգրուածութեան խնդիրը մարզի համար չափազանց կարեւոր է: Միգուցէ դրանով է պայմանաւորուած, որ մարզի բնակիչները աշխատատեղերից յետոյ թիւ մէկ խնդիրը համարում են ճանապարհաշինարարութիւնը, միջհամայնքային ճանապարհների կառուցումը եւ ընդհանրապէս ճանապարհների վիճակը, որը երեւի այդ խնդրի պատասխանը կը տայ: Հետաքրքիր է, որ չնայած այլ մարզերի համեմատ սոցիալ-տնտեսական ցուցանիշները բարւոք չեն, մարզն ամենալաւատեսն է, այսինքն` քաղաքացիները ապագայի նկատմամբ տրամադրուած են լաւատեսութեամբ, եւ ինչն է հետաքրքիր, որ արտագնայ աշխատանքի տեսակէտից ամենացածր տեսակարար կշիռը կայ, եւ հարցումները ցոյց են տալիս, որ բնակչութեան շատ չնչին մասն է, որ իր ապագան կապում է արտագաղթի հետ` ի համեմատութիւն այլ մարզերի: Նման տրամադրութիւնները Կ'ոտայքի մարզում համեմատաբար քիչ ենէ: Գործադիրը որոշել է իր աւելի վաղ ընդունած որոշումներից մէկում կատարել փոփոխութիւններ եւ լրացումներ, որոնք պայմանաւորուած են «տնտեսութեան կայունացման վարկաւորմանէ ծրագրի հիմնական ուղղութիւններով սահմանուած գումարների ճշգրտմամբ եւ մարուած հիմնական գումարների հաշուին նոր վարկերի ֆինանսաւորման մեխանիզմի յստակեցմամբ: Վարչապետ Տիգրան Սարգսեանը յիշեցրել է, որ կառավարութիւնը նախորդ տարի 14 միլիարդ դրամ է յատկացրել գիւղատնտեսական ոլորտում արտօնեալ տոկոսադրոյքով վարկ տրամադրելու համար: Դրա տոկոսները սուբսիդաւորուել են պետական բիւջէից: «այս տարի եւս 7.5 մլրդ դրամ ենք յատկացնում վարկաւորման համար, - ասել է Տիգրան Սարգսեանը: - Տոկոսադրոյքները սուբսիդաւորելու համար գումար ենք յատկացնում պետական բիւջէից: Արդիւնքում ցածր տոկոսով վարկերը հասանելի են դառնում գիւղացիների համար: Աւելին, մարզպետների խնդրանքով որոշում ենք կայացրել, որ այս արտօնութիւններից օգտուողների ցուցակները հասանելի լինեն հանրութեանը: Այս հնարաւորութիւնից օգտւում են հազարաւոր ֆերմերային տնտեսութիւններ, եւ եթէ ցանկութիւն կայ ըստ մարզերի ու համայնքների ծանօթանալ այն ցանկին, թէ ում է պետութիւնը ցուցաբերում այդ օժանդակութիւնը, այդ տեղեկատուութիւնը բաց եւ հրապարակային է լինելու, որպէսզի հանրութիւնը եւ մեր գործընկերները կարողանան վերահսկել այս գործընթացը, որպէսզի պետական բիւջէի այս սուբսիդաւորումը ծառայի բուն նպատակին: Կ'ոտայքի մարզում էլ է բնակչութիւնն օգտուել այդ սուբսիդաւորումից, եւ յայտերի գրեթէ 90 տոկոսը բաւարարուել է: Սա բաւական լուրջ ցուցանիշ է: Այսինքն` բանկերն ամբողջութեամբ բաւարարում են այն յայտերը, որոնք ներկայացնում են գիւղացիական տնտեսութիւնները: Մերժում է լինում յայտերի չափից շատ ռիսկային լինելու դէպքում: Գիւղատնտեսութեամբ զբաղուող ֆերմերային տնտեսութիւններն ամբողջութեամբ կարող են օգտուել այս վարկերից եւ այս 7,5 միլիարդը հասանելի է լինելու ապրիլի 1-ից: Սա լուրջ արդիւնք է տալուէ: Կառավարութեան որոշմամբ 2012 թ. պետբիւջէով նախատեսուած կառավարութեան պայուստային ֆոնդից 2012 թ. ՀՀ մարզպետարաններին է յատկացուել աւելի քան 243 մլն դրամ, որը կ'ուղղուի այն ծրագրերի իրականացմանը, որոնց աշխատանքները հնարաւոր կը լինի աւարտին հասցնել ընթացիկ տարում: Հայաստանի կառավարութիւնն ի գիտութիւն է ընդունել Կ'ոտայքի մարզպետի հաշուետուութիւնը Մարտի 29-hg Կ'ոտայքի մարզում անցկացուած կառավարութեան արտագնա նիստն սկսուել է Կ'ոտայքի մարզի 2011 թ. եւ 2012 թ. յունուար-փետրուար ամիսների սոցիալ-տնտեսական իրավիճակի եւ իրականացուող ծրագրերի եւ միջոցառումների վերաբերեալ մարզպետ Կովալենկոյ Շահգալդեանի հաշուետուութեամբ: Ըստ ՀՀ կառավարութեան Տեղեկատուութեան եւ հասարակայնութեան հետ կապերի վարչութեան հաղորդագրութեան, նշուել է, որ հաշուետու տարում սահմանուած կարգով եւ ժամանակին իրականացուել է պետբիւջէից մարզային ենթակայութեան կազմակերպութիւնների համար նախատեսուած ծախսերի ֆինանսաւորումը եւ դրանց նպատակային օգտագործման հսկողութիւնը: Նախատեսուած 1 մլրդ 618 մլն դրամի դիմաց հաւաքուել է շուրջ 1 մլրդ 658 մլն դրամի սեփական եկամուտ, կամ պլանը կատարուել է 102. 4 տոկոսով: Ընթացիկ տարուայ երկու ամիսների ցուցանիշն աւելի բարձր է` 111.3 տոկոս: Մարզպետն ըստ բնագաւառների ներկայացրել է նաեւ մարզի` առաջնահերթ լուծում պահանջող հիմնախնդիրները: ՀՀ կառավարութիւնն ի գիտութիւն է ընդունել Կովալենկոյ Շահգալդեանի հաշուետուութիւնը, ինչպէս նաեւ մարզից իշխանութեան կենտրոնական մարմիններ ուղղուած քաղաքացիների դիմումների, բողոքների եւ առաջարկութիւնների վերլուծութեան արդիւնքների մասին ՀՀ կառավարութեան աշխատակազմի ղեկավարի հաղորդումը: Վարչապետ Տիգրան Սարգսեանի տեղեկացմամբ, արտագնա նիստից առաջ աւանդական հարցում է անցկացուել նաեւ Կ'ոտայքի մարզում, որտեղ արձանագրուել են հետեւեալ առանձնայատկութիւնները. «առաջինը պէտք է նշենք, որ Կ'ոտայքի մարզը միակն է, որը չունի արտաքին սահմաններ, եւ դա նաեւ ազդում է մեր քաղաքացիների սպասումների վրայ: Առաջին տեղում գործազրկութեան խնդիրն է: Մարզպետը նոյնպէս իր հաշուետուութեան մէջ նշեց, որ Չարենցաւանում, Նոր Հաճնում, Բիւրեղաւանում, Հրազդանում, որոնք խոշոր արդիւնաբերական կենտրոններ էին, Սովետական Միութեան փլուզումից յետոյ խոշոր գործարանները դադարեցրին իրենց աշխատանքը, եւ գործազրկութիւնը թիւ մէկ խնդիրը դարձաւ մարզի համար: Այսօր էլ մենք տեսնում ենք, որ ընտանեկան բիւջէների սպառման 35 տոկոսը հիմնականում սնունդն է, եւ սոցիալ-տնտեսական ցուցանիշներով Կ'ոտայքի մարզն աչքի է ընկնում առաջին հերթին աղքատութեան բարձր մակարդակով, ինչը պայմանաւորուած է հէնց այս առաջին հանգամանքով: Կ'ոտայքի մարզի երկրորդ առանձնայատկութիւնն այն է, որ քաղաքներից ամէն մէկն ունի իր իւրայատկութիւնը, եւ ներքին ինտէգրուածութեան աստիճանը բաւական ցածր է: Հետաքրքրական է, որ բնակչութեան չնչին մասն է առաջնահերթ ոլորտ համարում տուրիզմը: Չնայած Գառնի, Գեղարդ, Ծաղկաձոր, տուրիստական բազմաթիւ օբյեկտներ մարզում կան, բնակչութիւնը մարզի ապագան տեսնում է առաջին հերթին աշխատատեղերի ստեղծման մէջ, բայց ոչ տուրիզմի ոլորտում: Դա նաեւ այս մարզի առանձնայատկութիւնն է: Առաջնահերթութիւնները հետեւեալ հերթականութեամբ են գնահատում մարզի մեր քաղաքացիները: Առաջին տեղը աշխատատեղերի ստեղծումն է, երկրորդ տեղում ճանապարհաշինարարութիւնը, երրորդ տեղում` գիւղի աջակցութիւնը, չորրորդ տեղում` առողջապահութեան ոլորտը: Եւ միայն հինգերորդ տեղում է աշխատավարձի բարձրացման խնդիրը: Մարզի յաջորդ խնդիրը ուսուցիչների պակասն է: Չնայած դպրոցները բաւական մեծ թափով նորոգուել են, այսօր դպրոցներում համար մէկ խնդիրն այն է, որ երիտասարդները չեն գալիս դպրոցում աշխատելու` որպէս ուսուցիչ, եւ սա ըստ հարցումների արդիւնքի, մարզի բնակչութիւնը համարում է կարեւոր խնդիր: Մի առանձնայատկութիւն էլ կայ, որը բխում է բազմազանութիւնից, որ կայ մարզում. ինքնանոյնացման խնդիրն է, որը լուծուած չէ, այսինքն` կ'ոտայքցի հասկացութիւնը չկայ, ինչպէս ասենք` լօռեցի, սիւնեցի, եւ դա էլ պայմանաւորուած է այն հանգամանքով, որ քաղաքներն իրարից շատ են տարբերւում եւ իրար հետ կապուած չեն ու այդ առումով էլ ներքին ինտէգրուածութեան խնդիրը մարզի համար չափազանց կարեւոր է: Միգուցէ դրանով է պայմանաւորուած, որ մարզի բնակիչները աշխատատեղերից յետոյ թիւ մէկ խնդիրը համարում են ճանապարհաշինարարութիւնը, միջհամայնքային ճանապարհների կառուցումը եւ ընդհանրապէս ճանապարհների վիճակը, որը երեւի այդ խնդրի պատասխանը կը տայ: Հետաքրքիր է, որ չնայած այլ մարզերի համեմատ սոցիալ-տնտեսական ցուցանիշները բարւոք չեն, մարզն ամենալաւատեսն է, այսինքն` քաղաքացիները ապագայի նկատմամբ տրամադրուած են լաւատեսութեամբ, եւ ինչն է հետաքրքիր, որ արտագնայ աշխատանքի տեսակէտից ամենացածր տեսակարար կշիռը կայ, եւ հարցումները ցոյց են տալիս, որ բնակչութեան շատ չնչին մասն է, որ իր ապագան կապում է արտագաղթի հետ` ի համեմատութիւն այլ մարզերի: Նման տրամադրութիւնները Կ'ոտայքի մարզում համեմատաբար քիչ ենէ: Գործադիրը որոշել է իր աւելի վաղ ընդունած որոշումներից մէկում կատարել փոփոխութիւններ եւ լրացումներ, որոնք պայմանաւորուած են «տնտեսութեան կայունացման վարկաւորմանէ ծրագրի հիմնական ուղղութիւններով սահմանուած գումարների ճշգրտմամբ եւ մարուած հիմնական գումարների հաշուին նոր վարկերի ֆինանսաւորման մեխանիզմի յստակեցմամբ: Վարչապետ Տիգրան Սարգսեանը յիշեցրել է, որ կառավարութիւնը նախորդ տարի 14 միլիարդ դրամ է յատկացրել գիւղատնտեսական ոլորտում արտօնեալ տոկոսադրոյքով վարկ տրամադրելու համար: Դրա տոկոսները սուբսիդաւորուել են պետական բիւջէից: «այս տարի եւս 7.5 մլրդ դրամ ենք յատկացնում վարկաւորման համար, - ասել է Տիգրան Սարգսեանը: - Տոկոսադրոյքները սուբսիդաւորելու համար գումար ենք յատկացնում պետական բիւջէից: Արդիւնքում ցածր տոկոսով վարկերը հասանելի են դառնում գիւղացիների համար: Աւելին, մարզպետների խնդրանքով որոշում ենք կայացրել, որ այս արտօնութիւններից օգտուողների ցուցակները հասանելի լինեն հանրութեանը: Այս հնարաւորութիւնից օգտւում են հազարաւոր ֆերմերային տնտեսութիւններ, եւ եթէ ցանկութիւն կայ ըստ մարզերի ու համայնքների ծանօթանալ այն ցանկին, թէ ում է պետութիւնը ցուցաբերում այդ օժանդակութիւնը, այդ տեղեկատուութիւնը բաց եւ հրապարակային է լինելու, որպէսզի հանրութիւնը եւ մեր գործընկերները կարողանան վերահսկել այս գործընթացը, որպէսզի պետական բիւջէի այս սուբսիդաւորումը ծառայի բուն նպատակին: Կ'ոտայքի մարզում էլ է բնակչութիւնն օգտուել այդ սուբսիդաւորումից, եւ յայտերի գրեթէ 90 տոկոսը բաւարարուել է: Սա բաւական լուրջ ցուցանիշ է: Այսինքն` բանկերն ամբողջութեամբ բաւարարում են այն յայտերը, որոնք ներկայացնում են գիւղացիական տնտեսութիւնները: Մերժում է լինում յայտերի չափից շատ ռիսկային լինելու դէպքում: Գիւղատնտեսութեամբ զբաղուող ֆերմերային տնտեսութիւններն ամբողջութեամբ կարող են օգտուել այս վարկերից եւ այս 7,5 միլիարդը հասանելի է լինելու ապրիլի 1-ից: Սա լուրջ արդիւնք է տալուէ: Կառավարութեան որոշմամբ 2012 թ. պետբիւջէով նախատեսուած կառավարութեան պայուստային ֆոնդից 2012 թ. ՀՀ մարզպետարաններին է յատկացուել աւելի քան 243 մլն դրամ, որը կ'ուղղուի այն ծրագրերի իրականացմանը, որոնց աշխատանքները հնարաւոր կը լինի աւարտին հասցնել ընթացիկ տարում: Հայաստանի կառավարութիւնն ի գիտութիւն է ընդունել Կ'ոտայքի մարզպետի հաշուետուութիւնը Մարտի 29-hg Կ'ոտայքի մարզում անցկացուած կառավարութէան արտագնա նիստն սկսուել է Կ'ոտայքի մարզի 2011 թ. եւ 2012 թ. իւնուար-փետրուար ամիսների սոցիալ-տնտեսական իրավիճակի եւ իրականացուող ծրագրերի եւ միջոցառումների վերաբերէալ մարզպետ Կովալենկոյ Շահգալդէանի հաշուետուութէամբ: Ըստ ՀՀ կառավարութէան Տեղեկատուութէան եւ հասարակայնութէան հետ կապերի վարչութէան հաղորդագրութէան, նշուել է, որ հաշուետու տարում սահմանուած կարգով եւ ժամանակին իրականացուել է պետբիւջէից մարզային ենթակայութէան կազմակերպութիւնների համար նախատեսուած ծախսերի ֆինանսաւորումը եւ դրանց նպատակային օգտագործման հսկողութիւնը: Նախատեսուած 1 մլրդ 618 մլն դրամի դիմաց հաւաքուել է շուրջ 1 մլրդ 658 մլն դրամի սեփական եկամուտ, կամ պլանը կատարուել է 102. 4 տոկոսով: Ընթացիկ տարուայ երկու ամիսների ցուցանիշն աւելի բարձր է` 111.3 տոկոս: Մարզպետն ըստ բնագաւառների ներկայացրել է նաեւ մարզի` առաջնահերթ լուծում պահանջող հիմնախնդիրները: ՀՀ կառավարութիւնն ի գիտութիւն է ընդունել Կովալենկոյ Շահգալդէանի հաշուետուութիւնը, ինչպէս նաեւ մարզից իշխանութէան կենտրոնական մարմիններ ուղղուած քաղաքացիների դիմումների, բողոքների եւ առաջարկութիւնների վերլուծութէան արդիւնքների մասին ՀՀ կառավարութէան աշխատակազմի ղեկավարի հաղորդումը: Վարչապետ Տիգրան Սարգսէանի տեղեկացմամբ, արտագնա նիստից առաջ աւանդական հարցում է անցկացուել նաեւ Կ'ոտայքի մարզում, որտեղ արձանագրուել են հետեւէալ առանձնայատկութիւնները. «առաջինը պէտք է նշենք, որ Կ'ոտայքի մարզը միակն է, որը չունի արտաքին սահմաններ, եւ դա նաեւ ազդում է մեր քաղաքացիների սպասումների վրայ: Առաջին տեղում գործազրկութէան խնդիրն է: Մարզպետը նոյնպէս իր հաշուետուութէան մէջ նշեց, որ Չարենցաւանում, Նոր Հաճնում, Բիւրեղաւանում, Հրազդանում, որոնք խոշոր արդիւնաբերական կենտրոններ էին, Սովետական Միութէան փլուզումից յետոյ խոշոր գործարանները դադարեցրին իրենց աշխատանքը, եւ գործազրկութիւնը թիւ մէկ խնդիրը դարձաւ մարզի համար: Այսօր էլ մենք տեսնում ենք, որ ընտանեկան բիւջէների սպառման 35 տոկոսը հիմնականում սնունդն է, եւ սոցիալ-տնտեսական ցուցանիշներով Կ'ոտայքի մարզն աչքի է ընկնում առաջին հերթին աղքատութէան բարձր մակարդակով, ինչը պայմանաւորուած է հէնց այս առաջին հանգամանքով: Կ'ոտայքի մարզի երկրորդ առանձնայատկութիւնն այն է, որ քաղաքներից ամէն մէկն ունի իր իւրայատկութիւնը, եւ ներքին ինտէգրուածութէան աստիճանը բաւական ցածր է: Հետաքրքրական է, որ բնակչութէան չնչին մասն է առաջնահերթ ոլորտ համարում տուրիզմը: Չնայած Գառնի, Գեղարդ, Ծաղկաձոր, տուրիստական բազմաթիւ օբյեկտներ մարզում կան, բնակչութիւնը մարզի ապագան տեսնում է առաջին հերթին աշխատատեղերի ստեղծման մէջ, բայց ոչ տուրիզմի ոլորտում: Դա նաեւ այս մարզի առանձնայատկութիւնն է: Առաջնահերթութիւնները հետեւէալ հերթականութէամբ են գնահատում մարզի մեր քաղաքացիները: Առաջին տեղը աշխատատեղերի ստեղծումն է, երկրորդ տեղում ճանապարհաշինարարութիւնը, երրորդ տեղում` գիւղի աջակցութիւնը, չորրորդ տեղում` առողջապահութէան ոլորտը: Եւ միայն հինգերորդ տեղում է աշխատավարձի բարձրացման խնդիրը: Մարզի եաջորդ խնդիրը ուսուցիչների պակասն է: Չնայած դպրոցները բաւական մեծ թափով նորոգուել են, այսօր դպրոցներում համար մէկ խնդիրն այն է, որ երիտասարդները չեն գալիս դպրոցում աշխատելու` որպէս ուսուցիչ, եւ սա ըստ հարցումների արդիւնքի, մարզի բնակչութիւնը համարում է կարեւոր խնդիր: Մի առանձնայատկութիւն էլ կ'այ, որը բխում է բազմազանութիւնից, որ կ'այ մարզում. ինքնանոյնացման խնդիրն է, որը լուծուած չէ, այսինքն` կ'ոտայքցի հասկացութիւնը չկայ, ինչպէս ասենք` լօռեցի, սիւնեցի, եւ դա էլ պայմանաւորուած է այն հանգամանքով, որ քաղաքներն իրարից շատ են տարբերւում եւ իրար հետ կապուած չեն ու այդ առումով էլ ներքին ինտէգրուածութէան խնդիրը մարզի համար չափազանց կարեւոր է: Միգուցէ դրանով է պայմանաւորուած, որ մարզի բնակիչները աշխատատեղերից յետոյ թիւ մէկ խնդիրը համարում են ճանապարհաշինարարութիւնը, միջհամայնքային ճանապարհների կառուցումը եւ ընդհանրապէս ճանապարհների վիճակը, որը երեւի այդ խնդրի պատասխանը կը տայ: Հետաքրքիր է, որ չնայած այլմարզերի համեմատ սոցիալ-տնտեսական ցուցանիշները բարւոք չեն, մարզն ամենալաւատեսն է, այսինքն` քաղաքացիները ապագայի նկատմամբ տրամադրուած են լաւատեսութէամբ, եւ ինչն է հետաքրքիր, որ արտագնայ աշխատանքի տեսակէտից ամենացածր տեսակարար կշիռը կ'այ, եւ հարցումները ցոյց են տալիս, որ բնակչութէան շատ չնչին մասն է, որ իր ապագան կապում է արտագաղթի հետ` ի համեմատութիւն այլ մարզերի: Նման տրամադրութիւնները Կ'ոտայքի մարզում համեմատաբար քիչ ենէ: Գործադիրը որոշել է իր աւելի վաղ ընդունած որոշումներից մէկում կատարել փոփոխութիւններ եւ լրացումներ, որոնք պայմանաւորուած են «տնտեսութէան կայունացման վարկաւորմանէ ծրագրի հիմնական ուղղութիւններով սահմանուած գումարների ճշգրտմամբ եւ մարուած հիմնական գումարների հաշուին նոր վարկերի ֆինանսաւորման մեխանիզմի յստակեցմամբ: Վարչապետ Տիգրան Սարգսէանը յիշեցրել է, որ կառավարութիւնը նախորդ տարի 14 միլիարդ դրամ է եատկացրել գիւղատնտեսական ոլորտում արտօնէալ տոկոսադրոյքով վարկ տրամադրելու համար: Դրա տոկոսները սուբսիդաւորուել են պետական բիւջէից: «այս տարի եւս 7.5 մլրդ դրամ ենք եատկացնում վարկաւորման համար, - ասել է Տիգրան Սարգսէանը: - Տոկոսադրոյքները սուբսիդաւորելու համար գումար ենք եատկացնում պետական բիւջէից: Արդիւնքում ցածր տոկոսով վարկերը հասանելի են դառնում գիւղացիների համար: Աւելին, մարզպետների խնդրանքով որոշում ենք կայացրել, որ այս արտօնութիւններից օգտուողների ցուցակները հասանելի լինեն հանրութէանը: Այս հնարաւորութիւնից օգտւում են հազարաւոր ֆերմերային տնտեսութիւններ, եւ եթէ ցանկութիւն կ'այ ըստ մարզերի ու համայնքների ծանօթանալ այն ցանկին, թէ ում է պետութիւնը ցուցաբերում այդ օժանդակութիւնը, այդ տեղեկատուութիւնը բաց եւ հրապարակային է լինելու, որպէսզի հանրութիւնը եւ մեր գործընկերները կարողանան վերահսկել այս գործընթացը, որպէսզի պետական բիւջէի այս սուբսիդաւորումը ծառայի բուն նպատակին: Կ'ոտայքի մարզում էլ է բնակչութիւնն օգտուել այդ սուբսիդաւորումից, եւ եայտերի գրեթէ 90 տոկոսը բաւարարուել է: Սա բաւական լուրջ ցուցանիշ է: Այսինքն` բանկերն ամբողջութէամբ բաւարարում են այն եայտերը, որոնք ներկայացնում են գիւղացիական տնտեսութիւնները: Մերժում է լինում եայտերի չափից շատ ռիսկային լինելու դէպքում: Գիւղատնտեսութէամբ զբաղուող ֆերմերային տնտեսութիւններն ամբողջութէամբ կարող են օգտուել այս վարկերից եւ այս 7,5 միլիարդը հասանելի է լինելու ապրիլի 1-ից: Սա լուրջ արդիւնք է տալուէ: Կառավարութէան որոշմամբ 2012 թ. պետբիւջէով նախատեսուած կառավարութէան պայուստային ֆոնդից 2012 թ. ՀՀ մարզպետարաններին է եատկացուել աւելի քան 243 մլն դրամ, որը կ'ուղղուի այն ծրագրերի իրականացմանը, որոնց աշխատանքները հնարաւոր կը լինի աւարտին հասցնել ընթացիկ տարում:

---