Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա Վեհափառ Հայրապետը Թեհրան կատարած իր այցի երրորդ օրը՝ չորեքշաբթի, մայիսի 9-ին, առաւօտեան այցելեց Թեհրանի Ս. Աստւածածին եկեղեցի: Եկեղեցու զանգերի ղօղանջի ներքոյ՝ եկեղեցու մուտքի մօտ «Ակունք» կենտրոնի երկու երիտասարդ սաներ աղուհացով դիմաւորեցին Վեհափառ Հայրապետին: Կանոնական աղօթքից յետոյ՝ եկեղեցում Վեհափառ Հայրապետին բարիգալստեան խօսք ուղղեց Թեհրանի հայոց թեմի առաջնորդ Տ. Սեպուհ արք. Սարգսեանը՝ հակիրճ բացատրութիւններ տալով Ս. Աստւածածին եկեղեցու շրջափակում գործող միութիւնների եւ Մարմնա-մտային խանգարումներով հայ երեխաներին օժանդակող «Ակունք» կենտրոնի մասին, որից յետոյ ներկաներին իր օրհնութեան խօսքն ուղղեց Վեհափառ Հայրապետը՝ կարեւորելով եկեղեցական կեանքին մասնակցութիւնն ու գնահատելով ազգային իշխանութեան եւ թեմակալ առաջնորդի հովանու ներքոյ գործող «Ակունք» կենտրոնում իրականացւող աշխատանքները: Եկեղեցական արարողութիւնից յետոյ՝ տեղի ունեցաւ աջհամբոյր: Ապա Վեհափառ Հայրապետի ձեռամբ բացումը կատարւեց եկեղեցու շրջափակում գտնւող «Արտակ արք. Մանուկեան» թանգարանում հայ հնատիպ գրքերի ցուցահանդէսի՝ նւիրւած Հայ գրքի տարւան: Ցուցահանդէսում ցուցադրութեան են դրւած 120 գրքեր՝ թէ՛ կրօնական, թէ՛ աշխարհիկ, որոնք հրատարակւել են 1600-ական թւականներից 1900 թւականներին: Այնուհետեւ Վեհափառ Հայրապետը այցելեց եկեղեցու շրջափակում գտնւող «Ակունք» կենտրոնը, որից յետոյ Թեհրանի Հայ կանանց եկեղեցասէր միութեան դահլիճում նոյն միութեան եւ Ս. Աստւածածին եկեղեցու խորհրդի միջոցով կազմակերպւել էր ընդունելութիւն, ուր երգերով հանդէս եկաւ «Ակունք» կենտրոնի երգչախումբը: Վեհափառ Հայրապետն իր խօսքն ուղղելով ներկաներին՝ բարձր գնահատեց հայ կնոջ դերը՝ ազգային-հասարակական-եկեղեցական կեանքում: Նոյն օրը կէսօրին Վեհափառ Հայրապետը, թեմակալ առաջնորդի, հոգեւոր հայրերի, Թ. Հ. Թ. Պատգամաւորական ժողովի, Թեմական խորհրդի եւ Հաշւեքննիչ մարմնի ներկայացուցիչների ուղեկցութեամբ հիւրընկալւեց «Ալիք»-ում: Աւանդական աղուհացը մուտքի մօտ օրհնելուց յետոյ՝ Վեհափառ Հայրապետը «Ալիք»-ի խմբագրատանը իրազեկւեց ընթացիկ աշխատանքների մասին, որից յետոյ այցելեց տպարանը եւ գրաշարական բաժինը: Վեհափառ Հայրապետի պատւին «Ալիք» հաստատութիւնում կազմակերպւել էր ճաշի ընդունելութիւն, ուր Վեհափառ Հայրապետին բարիգալստեան խօսք ուղղեց թերթի գլխաւոր խմբագիր Դերենիկ Մելիքեանը՝ նշելով «Հետաքրքիր զուգադիպութեամբ եւ բարեբաստիկ առիթի է համընկնում այսօր Ձեր այցը: Այսօր մայիսի 9-ն է, երբ հայ աշխարհը տօնում է մեր վերջին ժամանակների յաղթանակների յաղթանակը՝ Շուշիի ազատագրումը»: Խմբագիրը նշեց, որ «Ալիք»-ը որպէս սփիւռքեան օրաթերթ՝ ականջալուր է Սփիւռքի հզօրացման Ձեր պատգամներին եւ որպէս 80-ամեայ օրաթերթ՝ Ձեր կողքին ենք, քանզի ազգային գաղափարախօսութեանը հետեւող մամուլ ենք, որպէսզի մեր երազած յաղթանակները իրական բնոյթ ստանան: Թերթի խմբագիրը Վեհափառ Հայրապետին խնդրեց իր օրհնութեան խօսքն ասել: Վեհափառ Հայրապետը, որի ձեռամբ է ժամանակին «Ալիք»-ի շէնքի բացումը կատարւել, նշեց. «Գիտեմ, որ Իրանի հայութեան կեանքնէն ներս այս կենտրոնը իր բազմաճիւղ եւ բազմաերես ու լայնածաւալ գործունէութեամբ կարեւոր դեր է ստանձնած: Անցնող 80 տարւայ ընթացքում «Ալիք»-ը այս համայնքի համար սովորական հասկացողութեամբ օրաթերթ չեղաւ եւ ես կուզեմ, որ այս ոգիով ու յանձնառութեամբ այս թերթը շարունակէ իր առաքելութիւնը»: Վեհափառ Հայրապետն աւելացրեց. «Մեր ժողովուրդը առաջնորդելու եւ արթնութեան իմաստով կարեւոր դեր ունի հայ թերթը եւ այս իմաստով Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութիւնը միշտ նեցուկ ու գործակից եղած է հայ թերթին՝ իր առաքելութեան մէջ»: Օրւայ առիթով «Ալիք» հաստատութեան անունից արտայայտւեց Գեւիկ Մկրտչեանը՝ կարեւորելով Հայ Դատի եւ հայ ժողովրդի պաշտպանութեան հարցով Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան դերը: Նա իր արտայայտութիւնների ընթացքում կարեւորեց Թ. Հ. թեմի առաջնորդի կարեւոր դերը՝ ներհամայնքային կեանքի աշխուժուցման ոլորտում: Օրւայ առիթով «Ալիք» հաստատութեան եւ Հայ Դատի գրասենեակի անունից եղան արտայայտութիւններ: Արտայայտւեց նաեւ Իսլ. խորհրդարանի 9-րդ նստաշրջանի Թեհրանի եւ հիւսիսային իրանահայութեան նորընտիր պատգամաւոր դոկտ. Կարէն Խանլարեանը եւ նշեց, որ չի խնայելու իր ջանքը, որպէսզի Իրանը որպէս հայ ժողովրդի դարաւոր բարեկամը՝ մի օր ճանաչի Հայոց Ցեղասպանութեան իրողութիւնը, որը պահանջում է համազգային ճիգ ու ջանք: Եզրափակիչ խօսքով հանդէս եկաւ թեմակալ առաջնորդը՝ նշելով, որ մենք հաւատացած ենք մեր դատի նւիրականութեան ու սրբութեան, որովհետեւ արդար դատ է եւ արդարութիւնը սրբութիւն է: Նոյն օրը երեկոյեան Վեհափառ Հայրապետի ներկայութեամբ գումարւեց Թ. Հ. Թ. Պատգամաւորական ժողովը՝ սկսելով «Զգործս ձեռաց մերոց» մաղթանքով: Ժողովի բացմանը թեմակալ առաջնորդը նշեց. «Անցնող տարիների մեր առջեւ պատնէշւող դժւարութիւնների, մարտահրաւէրների եւ ինչու չէ նաեւ մեր թեմի ձեռքբերումների ու բացթողումների լոյսի տակ՝ մենք նոր հանգրւանում ենք եւ անկիւնադարձային նոր ժամանակահատւածում, որտեղ բոլորիս համատեղ գործակցութիւնը հրամայական պահանջ է եւ այս հանգրւանում Վեհափառ Հայրապետի ներկայութիւնը, օրհնութիւնը եւ պատգամն ու յորդորները, վստահաբար, ուղեցոյց են լինելու մեր ապագայ գործունէութեան համար»: Ապա ժողովի ատենապետ Գէորգ Աբուլեանը զեկուցեց 14-րդ շրջանի Պատգամաւորական ժողովի աշխատանքների եւ գումարած 35 նիստերի մասին: Այնուհետեւ ժողովն ունկնդրեց Վեհափառ Հայրապետի պատգամը: Վեհափառ Հայրապետը ողջունելով ժողովականութեանը՝ նշեց. «Իւրաքանչիւր համայնք ունի իր ներքին դրւածքը եւ շրջապատային պայմանները. հետեւաբար՝ երբ ընդհանուր ակնարկ նետենք Սփիւռքի մեր համայնքների կեանքին, հոն պիտի տեսնենք հասարակաց գիծեր, երեւոյթներ, աւանդութիւններ, գործելակերպեր, մտածելակերպեր, միաժամանակ որոշ տարբերութիւններ եւ ճիշտ ատոր համար՝ մենք պիտի յարգենք տարբերութիւնները, եւ այդ տարբերութիւնները յաճախ կարտայայտւեն ժողովական ընդհանուր դրութեան ծիրէն ներս, մարմիններու փոխյարաբերութեան ընթացքին եւ զանազան ձեւերով»: «Մեր եկեղեցին տարբեր պայմաններում կարողացել է ժամանակի ընթացքում տարբեր պայմանների պատշաճել՝ որդեգրելով այդ պայմանների իւրայատկութիւնները, սակայն հասարակաց գիծեր ու սկզբունքներ կան, որոնք կենսական են մեր եկեղեցուն ու մեր համայնքին եւ ընդհանրապէս մեր ազգին համար»: Վեհափառ Հայրապետն ապա անդրադարձաւ այդ հասարակաց կէտերից երկուսին՝ ասելով. «Յաճախ իմ քարոզների մէջ կարեւորութեամբ մեր ժողովրդի զաւակներին յիշեցնում եմ, որ եկեղեցին կառոյց չէ, հաստատութիւն չէ, վայր չէ, այլ եկեղեցին ժողովուրդն է» եւ աւելացրեց, որ ժողովուրդը պէտք է մասնակից դառնայ եկեղեցու կեանքին: Վեհափառ Հայրապետը նշեց, որ եկեղեցու կեանքում հոգեւորը եւ ազգայինը սերտօրէն կապակցւած են միմեանց: Նա կարեւորութեամբ անդրադարձաւ, որ եկեղեցին մեր ազգի տունն է եւ ժողովուրդը պէտք է մասնակից դառնայ այդ կեանքին՝ կարեւորելով նաեւ ժողովրդի կողմից առողջ եւ կառուցողական քննադատութիւնների արծարծումը: Վեհափառ Հայրապետն իր արտայայտութիւնների մի այլ բաժնում կարեւորեց Հայաստան-Սփիւռք գործակցութիւնն ու ոչ՝ յարաբերութիւնը եւ աւելացրեց. «Մենք մէկ ազգի երկու թեւերն ենք, մէկ սրտի երկու բաժինն ենք եւ մէկը միւսը կը հզօրացնէ»: Վեհափառ Հայրապետի օրհնութեան արտայայտութիւններից յետոյ՝ պատգամաւորներին առիթ տրւեց հարցումների, որոնք առնչւում էին թէ՛ Միջին Արեւելքի վերջին իրադարձութիւններում հայկական համայնքների կարգավիճակին, եւ թէ՛ ներհամայնքային հարցերին: «ԱԼԻՔ» օրաթերթ

---