ՀՅԴ Բիւրոյի ներկայացուցիչ Հրանտ Մարգարեանը մի շարք լրատուամիջոցների խնդրանքով յուլիսի 8-ին զրուցել է այդ Զլմ-ների լրագրողների հետ` անդրադառնալով ինչպէս օրերս աւարտուած ՀՅԴ 31-րդ Ընդհանուր ժողովին, այնպէս էլ Հայաստանի ներքաղաքական եւ արտաքին քաղաքականութեան կարեւորագոյն խնդիրներին: Հրանտ Մարգարեանը նախ տեղեկացրել է, որ Ընդհանուր ժողովը ՀՅԴ համաշխարհային կառոյցի բարձրագոյն ժողովն է, որ 4 տարին մէկ ճշտում է առաջիկայ չորս տարիների համար կուսակցութեան քաղաքական ուղեգիծը, կազմակերպական հարցեր է քննարկւում: Ժողովն այս անգամ մէկ տարի շուտ է կազմակերպուել, որովհետեւ յաջորդ տարի անցկացուելու դէպքում զուգադիպելու էր խորհրդարանական ընտրութիւնների հետ: Այնուհետեւ Հրանտ Մարգարեանը պատասխանել է լրագրողների հարցերին: «Երկիր Մեդիայ» հ/ը, Կարինէ Մանգասարեան - Պարոն Մարգարեան, սովորաբար Դաշնակցութեան ժողովներից առաջ, նաեւ յետոյ քննարկւում է, հարցը, թէ ինչու՞ էն ժողովները փակ անցնում: Ին՞չ է քննարկւում այդ ժողովներում, որ հնարաւոր չէ լուսաբանել: - Գիտէք, «փակ»-ը շատ յարաբերական հասկացութիւն է: Փակ չի եղել մեր ժողովը, մեր ժողովը եղել է լուրջ ժողով, շոու չի եղել, որ հրապարակի մէջ անէինք: Մէկ շաբաթ մենք քննարկել ենք, բայց մասնաւոր ճիգ չի եղել դա գաղտնի պահելու: Դա եղել է մեր ներքին քննարկումը, օրակարգերը յստակ էն եղել: Մենք նախքան ժողովը բացումն արել ենք պաշտօնապէս եւ հրապարակաւ, այսօր էլ էս պատրաստ եմ ձեր բոլոր հարցերին պատասխանել: «Փակ»-ի մասին իսկապէս չի կարելի խօսել, դա ներքին մեր կազմակերպական քննարկումն է: Ընդհանրապէս միւս կուսակցութիւնների մօտ պատահում է, որ ժողովն ինքը շոու է, եւ դա ցուցադրւում է հանրութեանը: Եթէ այդ ցուցադրուող մասն է ժողովը, իսկապէս տխուր է, որովհետեւ մեզ մօտ իսկական ժողովը է, իսկական քննարկում: Եւ մէկ շաբաթ ժողով անել, ընդունենք որ շատ դժուար է: «Փակ»-ի մասին խօսք լինել չի կարող: Հակառակ, ինչպէս կարծում եմ, բոլոր կուսակցութիւններն իրենց ժողովները, ներքին քննարկումները, որ տեղի էն ունենում եւ ոչ հրապարակային, բնականաբար, ժողովի որոշումն է, որ փակ չէն, գաղտնիք չէն, բաց էն: Ճշտուած քաղաքականութիւնն է, որ բաց է եւ հրապարակային, եւ սա է ամենակարեւորը: Report.am, Անահիտ Ասատրեան - ՀՅԴ Ընդհանուր ժողովը կուսակցութեան գերակայ առաջնահերթութիւն հռչակեց ընտրութիւներին նախապատրաստուելը եւ միասնականօրէն նշեցիք, որ կարեւորը արդար ընտրութիւնների անցկացումն է եւ համակարգային իշխանափոխութեան միջոցով նոր որակի իշխանութիւնը: Ինչպէ՞ս էք պատկերացում այդ համակարգային իշխնափոխութիւնը եւ ո՞ր որակի իշխանութեան մասին է խօսքը: - Նախ ասեմ, որ իսկապէս ընտրութիւնների հարցին կարելի է տարբեր տեսանկիւններից նայել: Մեզ համար ընտրութիւնները միջոց էն, ինչպէս որ է մեր կազմակերպութիւնը ժողովրդին ներկայացնելու, ինչպէս որ է ժողովրդին ներկայանալու հաշուետուութեամբ եւ ժողովրդին կազմակերպելու մեր գաղափարների եւ ծրագրերի շուրջ: Ժողովրդի քաղաքական կազմակերպուածութեան գործին պէտք է ծառայի ցանկացած մեր ընտրութիւնը: Որպէսզի ժողովուրդն իր ճակատագրի իրական տէրը դառնա: Այն ընտրողը, որը գիտի, թէ որ կուսակցութիւնն է ընտրում, որ ծրագրով, ինչ եւ ինչպէս անելու համար, այդ ընտրողն է, որ տէրն է իր ճակատագրի եւ դերակատարն է իր երկրի ապագայի համար: Մենք սրա՛ն է, որ պէտք է կարողանանք հասնել, հասնենք նրան, որ ցանկացած ընտրող քուէարկի համոզումով: Գիտակցուած համոզումով պէտք է կարողանայ քուէարկի: Սա առաջին հարցն է, որ մենք տալիս ենք, երբ խօսում ենք համակարգուած իշխաափոխութեան մասին, արմատական, որակական իշխանափոխութեան մասին: Այստեղ մենք գտնում ենք, որ մեր շատ-շատ թերութիւններ, երեւոյթներ, որ հասարակական կեանքի մէջ գոյութիւն ունէն, ոչ թէ, որ այսպէս պատահականօրէն ստեղծուած բան էն եւ անհատների փոփոխութեամբ կարող էն փոխուել, այլ հիմնական փոփոխութիւններ էն պէտք: Օրինակ` մենք հաւատացած ենք, որ Հայաստանը պէտք է դառնա խորհրդարանական երկիր, պէտք է դադարի նախագահական երկիր լինելուց: Սա շատ արմատական փոփոխութիւն է: Մենք հաւատացած ենք, որ այս երկիրը պէտք է դառնա իրաւական երկիր, սոցիալական երկիր, տնտեսական քաղաքականութիւնը պէտք է փոխուի, պետական համակարգը պէտք է փոխուի: Մեզ համար հիմնական հարցը` որ Ազգային ժողովը դառնա 100 տոկոսով համամասնական: Սրանք բազում հարցեր էն, որ մեզ տանում էն շատ աւելի լուրջ փոփոխութիւնների, քան տպաւորութիւն ստեղծելու, ալիք բարձրացնելու, ամբոխավարութիւն անելու, միայն եւ միայն քուէ շահելու համար: Դա մեր մօտեցումը չէ, մենք շատ աւելի լուրջ ենք այս հարցում եւ ուզում ենք գնալ արմատական փոփոխութիւնների, եւ ուզում ենք գնալ ժողովրդի հետ միասին: Մենք մեր յոյսը դրել ենք մեր ժողովրդի` համոզումով տրուող քուէի վրայ: Եւ այդ առումով է, որ մենք պէտք է տքնաջան աշխատանքի լծուէնք` ժողովրդի հետ աշխատելու, մեր շուրջը ժողովրդին կազմակերպելու իմաստով: «Երկիր» օրաթերթ, Սեւակ Յակոբեան - Ինչպէ՞ս է գնահատել ՀՅԴ Ընդհանուր ժողովը Հայաստանի ներքաղաքական իրավիճակը եւ արդեօ՞ք Դաշնակցութեան որդեգրած քաղաքական կուրսը շարունակուելու է: - Ընդհանուր ժողովը գրեթէ եկաւ հաստատելու մեր նախորդ ժամանակաշրջանի քաղաքական ուղեգիծը, եկաւ հաստատելու Հայաստանի Գերագոյն ժողովի եւ Գերագոյն Մարմնի որդեգրած քաղաքականութիւնը, վերջին իրադարձութիւնները, երկրի մէջ կատարուող իրադարձութիւնները` թէ՛ Ղարաբաղի հարցով, թէ՛, մասնաւորաբար, սոցիալ-տնտեսական ծանր իրավիճակը, որ ստեղծուել է Հայաստանում: Այս վիճակը հաշուի առնելով` շեշտադրումներն աւելի ամրացան, շեշտուեցին: Երկրի վիճակը գնահատում ենք ծանր, գտնում ենք` սոցիալ-տնտեսական քաղաքականութիւնը ժողովրդի մէկ շերտի, սահմանափակ շերտի պահանջներն է բաւարարում, եւ ժողովրդի մեծ մասը թաւալգլոր գնում է դէպի աղքատութիւն: Այս վիճակը պէտք է փոխուի հիմնական տնտեսական քաղաքականութեան փոփոխութեամբ: Եւ գտնում ենք, որ իշխանափոխութիւնը կենսական անհրաժեշտութիւն է այս երկրի համար, եւ իշխանափոխութիւնը պէտք է անենք` նոր ծրագիր մէջտեղ բերելով: Փոփոխութիւնն ինքը նպատակ չէ, այլ` թէ փոփոխութիւնից ինչ պէտք է ստեղծել այս երկրում: Մենք մի քանի անգամ վերջին 10-20 տարիների ընթացքում փոփոխութիւն ենք մտցրել մեր քաղաքական կեանքի մէջ, բայց հազիւ թէ մեր կեանքը իրական եւ էական փոփոխութիւն է ապրել: Որովհետեւ մենք յաճախ ընդդէմի շուրջ ենք համախմբուել, քան յանունի: Մենք հաւատացած ենք, որ պէտք է գիտակցենք, որ այսօրուայ դժուարութիւնները սոցիալ-տնտեսական որդեգրուած քաղաքականութեան հետեւանք էն, այն քաղաքականութեան, որ կառավարութիւնը փորձում է իրագործել մեր երկրում: Այն քաղաքականութեան հետեւանք է, որի դժուարութիւնները ժողովուրդն ունի, եւ դա փոխուելու է հիմնականում տարբեր մտածողութեամբ: Այդ տարբեր մտածողութիւնը, մենք հաւատացած ենք, որ մեր կուսակցութեան մէջ է մարմնաւորուած: Որովհետեւ մենք սոցիալիստական համոզումներ ունենք, մենք սոցիալական արդարութեան կողմնակից կուսակցութիւն ենք եւ անցած 20 տարուայ ընթացքում մենք հետեւողականօրէն այդ գիծը հետապնդել ենք: Այդ առումով է, որ հաւատացած ենք` ժողովուրդը կ'ընտրի, կը մօտենայ իր ճակատագրին նաեւ ա՛յս տեսանկիւնից, թէ որ քաղաքականութիւնն ինչ իրավիճակ է բերել այս երկրում, որ տնտեսական մօտեցումը այս երկրում ինչ կացութիւն է ստեղծել: Այս ծայրայեղ լիբերալիզմը սա՛ է ստեղծել երկրում: Մենք հաւատացած ենք, որ մեր կուսակցութեան դաւանած սոցիալիզմը կարող է այս երկրում շատ ու շատ հարցերի պատասխանել: «Հայոց Աշխարհ» օրաթերթ, Գէորգ Յարութիւնեան - Կը խնդրէի պարզաբանել: Այսպիսի հետաքրքիր իրավիճակ է առաջանում. բոլոր սոցիոլոգիական հարցումները փաստում էն, որ երկրի բնակչութեան, ընտրողների գերակշիռ մասը դժգոհ է այս վիճակից, բայց ամէն ընտրութիւնից մենք տեսնում ենք, եւ սոցիոլոգիական հարցումներն էն հաստատում, որ այն կուսակցութիւնները, որոնք այսօր այս վիճակի պատասխանատուն էն, մասնաւորապէս` Բհկ-ն եւ Հանրապետականը, էլի յաջորդ ընտրութիւններում մեծամասնութիւն էն լինելու, այն դէպքում, երբ ընդդիմադիր ընտրազանգուածը շատ աւելի մեծ է: Այսինքն` ընդդիմադիր դաշտը փոշիացուած է, բաժանուած է եւ ամբողջ ձայնը չի պահում, եւ նրանք, ովքեր այս վիճակի պատասխանատուներն էն, էլի մեծամասնութիւն էն կազմում: Ինչպէ՞ս անել, որ մտածողութիւնը փոխուի, որ մեծամասնութիւնն իր իշխանութիւնը ձեւաւորի, ոչ թէ փոքրամասնութիւնը: - Նախ ասեմ, որ էս չեմ ընդունում էժան դատողութիւնները: Հայաստանի քաղաքական կեանքում վերջին երկար տարիները ապացուցում էն, որ ժողովրդի կէսից աւելին իսկապէս ընդդիմադիր հայեացքների տէր հասարակութիւն է: Սա, անշուշտ, չի նշանակում, որ միւս կողմը զրոյ է: Բնականաբար, միւս կողմն էլ իր ազդեցութեան դաշտն ունի, իր քուէն ունի: Սակայն այստեղ հիմնական հարցը կրկին մի բանում է. էս ընտրողների հետ շատ եմ խօսել, որոնք քուէարկել էն, դժգոհելով իշխանութիւնից, իշխանութեանը: Եւ երբ հարցրել եմ` ինչու՞ էք քուէարկում, ասել էն` ի՞նչ կապ ունի մեր քուէն ընտրութիւնների արդիւնքի հետ: Ինձ համար միշտ հարց է, որ եթէ իսկապէս կապ չունի, ապա ինչու՞ էք կողմ քուէարկում: Կարող էք դէմ քուէարկել, այդ ժամանակ ձեր բողոքն աւելի արդարացուած կը լինի: Մի քանի առումներով կարելի է նայել հարցին: Իսկապէս, ընտրական օրէնսգիրքը եւ ընտրութիւնների կազմակերպման մեխանիզմը պէտք է փոփոխուի: Պէտք է իշխանութիւններն ամէն ճիգ գործի դնէն` ճիշտ ընտրութիւններ կազմակերպելու, որի վերաբերեալ մեծ յոյս չունեմ: Ասում եմ, որովհետեւ դա է իրականութիւնը: Մինչեւ իշխանութիւնները բաւարար չափով քաղաքական կամք չցուցաբերեն եւ հակառակն անէն, այս երկիը դժուար կ'ընթանայ ժողովրդավարութեան ուղիով: Բայց միայն իշխանութիւնների հարցը չէ: Ինձ համար հարցը ժողովուրդն է, ժողովուրդն է, որ պէտք է համոզուի, հաւատա, որ ժողովրդավարութեամբ կարող է իր կեանքում փոփոխութիւն բերել: Ինքը պէտք է հաւատա, որ իր քուէն արժէք է: Եթէ արժէք չլինէր, դրա համար իրէն 5000 դրամ չէին վճարի. դա նշանակում է` արժէք է, որ 5000 դրամ վճարում էն: Եթէ այդքան դիւրին լինէր` ամէն ինչ ընտրատեղամասում կեղծելու, չեմ ասում, որ այնտեղ կեղծիքներ չէն լինում, բայց եթէ այդքան դիւրին լինէր, որ ամէն ինչ ընտրատեղամասում կեղծէին, 5000 դրամ ոչ ոք ոչ ոքի չէր վճարի: Բայց հարցն այն է, որ մենք պէտք է ունենանք հասարակութիւն, որը հաւատա` իր քուէով է իր կեանքը փոփոխութիւն կրելու, եւ պէտք է քուէն արժեւորի: Դա իր բարոյականութիւնն է, իր երեխաների ապագան է, մեր բոլորի ապագան է, մեր արժանապատուութիւնն է: Պէտք է յուրանքանչիւր ՀՀ քաղաքացի հասկանայ, համոզուի, որ քուէն վաճառելը, քուէն վախի պատճառով տալը, համոզումով չքուէարկելը անբարոյականութիւն է: Բոլոր ժողովուրդներն էլ այս ճանապարհով էն ընթացել: Մենք այլ ելք չունենք, բացի այն, որ մեր քուէով պարտադրենք մեր կամքը, մեր քուէով մենք պարտադրենք մեր կամքը եւ մեր մասնակցութեամբ ապահովենք ընտրութիւնների ճշմարտացիութիւնը: Իշխանութիւնների կեղծելու ռեսուրսը սահմանափակ է, դա բացարձակ չէ, եթէ մեր ժողովուրդը ոտքի ելնի, տէր կանգնի իր արժանապատուութեանը, իր քուէին: Իր տրամադրութիւններին, իր համոզումին եթէ տէր կանգնի, դժուարութեամբ, բայց հաւատացած եմ, կարող ենք ընտրութեան միջոցով մեր երկրի մէջ փոփոխութիւն առաջացնել: «Հայոց Աշխարհ» րաթերթ, Գէորգ Յարութիւնեան - Առաջիկայ մէկ շաբաթուայ ընթացքում արդէն լինելու է նոր ԿԸՀ, եւ ընտրատարածքային յանձնաժողովներն էն ձեւաւորւում նոր համակարգով: Այսինքն, եթէ, մասնաւորապէս, Դաշնակցութիւնն այս յանձնաժողովներում նախկինում ներկայութիւն ունէր, հիմա արդէն ադմինիստրատիւ ռեսուրսներով է դա արուելու: Ինչպէ՞ս էք գնահատում այս երեւոյթը, սա առաջընթա՞ց է, տեղում դոփե՞լ է, աւելի վա՞տ է: - Էս հաւատացած եմ, որ ընտրութիւնների համար, ընտրութիւնների կազմակերպման համար պէտք է յստակ պատասխանատու լինել: Ոնց որ մարդու իրաւունքների պաշտպանութեան բնագաւառում օմբուդսմենն է մեր երկրում, պէտք է այդպէս էլ ունենանք ընտրութիւնների կազմակերպման պատասխանատու անձ: Պէտք է կոնկրէտ հասցէ լինի, որ երբ ընտրութիւնը խախտւում է, մենք իմանանք` ումից պէտք է պահանջենք: Նախկին դրութեամբ իբր թէ կուսակցութիւններից էր բաղկացած ընտրական յանձնաժողովը կամ 50-100 տոկոսով, բայց իրականում այդպէս չէր, իրականում անունն էր` կուսակցութիւններից բաղկացած, խորքում նոյն համակարգն էր, որը ձեւաւորում էր ամբողջ սիստեմը, եւ պատասխանատուութեան կոնկրէտացումը կորում էր: Այսօրուայ դրութեամբ էլ նոյնն է իրավիճակը, այսօր էլ չկայ կոնկրէտ պատասխանատու, եւ դա ամենավտանգաւոր երեւոյթն է: Ինձ համար պայման չէ, որ մենք անպայման պէտք է ներկայ լինենք, որ ընտրութիւնները ճիշտ լինէն: Ինձ համար պայման է, որ ընտրութիւնները պէտք է ճիշտ լինէն: Եւ եթէ ճիշտ չէն, պատասխանատուութիւնն ընկնում է գործող իշխանութեան վրայ: Սա մեզ համար միանշանակ հարց է: Բայց, նորից եմ ասում, այս նոյն օրէնքներով կարելի է կազմակերպել ճիշտ, արդար ընտրութիւններ, սրանից աւելի լաւ օրէնքներով կարելի է կազմակերպել վատ, անարդար ընտրութիւններ: Օրէնքը երկրորդական է ինչ-որ առումով, թէեւ մենք շատ ճիգ թափեցինք, որ իրապէս ապահովենք ճիշտ ընտրական օրէնսգիրք: Ցաւօք, մեզ չյաջողուեց: Ցաւօք, մենք մենակ մնացինք խորհրդարանում եւ չկարողացանք յաջողել: Մեր ամենատրամաբանական խօսքը քուէարկութեամբ մերժուեց, մեր ամենատրամաբանական պահանջը քուէարկութեամբ մերժուեց, այն մարդկանց քուէարկութեամբ, որ կեղծ ընտրութիւններով կամ ոչ արդար ընտրութիւններով էն յայտնուել Աժ-ում: Ոչ բոլորը, բայց` կարեւոր մասը: Այս առումով, օրէնքը երկրորդական է: Կարծում եմ, այսօր այն պահն է, որ իշխանութիւնները պէտք է զգաստանան, որ սպառել էն կեղծման ռեսուրսը, սպառել էն ինքնաարտադրման հնարաւորութիւնները: Նաեւ պէտք է հասկանան բոլոր քաղաքական ուժերը եւ, ամենակարեւորը, մեր ժողովուրդը, որ պէտք է, ժամանակն է` փոխարէնը արիւն հեղել փողոցներում, փոխարէնը մենք փախչենք Հայաստանից, փոխարէնը արտագաղթի ցուպն առնենք մեր ձեռքը եւ աշխարհի չորս կողմն ընկնենք, կարեւոր է կամք ցուցաբերենք, մասնակցենք ընտրութեան, համոզումով քուէարկենք: Մեր միջից էլ ամենահամարձակները, խոհեմները, գիտակները պէտք է ստանձնէն պատասխանատուութիւն ընտրութեան օրը ընտրատեղամասերում կեղծիքի դէմն առնելու համար: Այսքանը եթէ մենք անենք, վստահ եմ` այս երկիրը փրկուելու է, այս երկիրը դուրս է գալու այս վիճակից: Բայց եթէ պէտք է փողն առնենք, քուէարկենք եւ չորս տարի նվնուանք, բնականաբար, կ'ունենանք այն, ինչ ունենք: «Ռադիօլուր», Լուսինէ Վասիլեան - Նախորդ հարցում անդրադարձ եղաւ խնդրին, որ ընդդիմադիր զանգուածի ձայները, կարծես, փոշիանում էն, որովհետեւ ընդդիմադիր տարբեր ուժեր տարբեր յաւակնութիւններ եւ հակասութիւններ ունէն: Հնարաւոր համարու՞մ էք, որ աշնանը արդէն, երբ նախընտրական զարգացումներն աւելի ակնյայտ լինէն, ընդդիմադիր որեւէ միաւորում ստեղծուի, եւ արդեօք տեսնու՞մ էք Դաշնակցութեանը նման միաւորման մէջ: - Հաւատում եմ, որ կայ հնարաւորութիւն ընդդիմադիր դաշտում աւելի մեծ միաւորներ ձեւաւորելու իմաստով, բայց կարծում եմ` ճիշտ չէ նորից քաղաքական դաշտը վերածել սեւի եւ սպիտակի, երկգոյն դարձնել. կայ իշխանութիւն եւ ընդդիմութիւն, եւ վերջ: Դա ճիշտ չէ, դրանից մեր երկիրն ու ժողովուրդը չի շահի, խօսքը նորից գնում է քաղաքական ուղղութիւնների, տնտեսական ուղղուածութեան, համոզումների, մտածելակերպի, այս երկրի ապագայի նկատմամբ ունեցած պատկերացումների, ծրագրերի մասին: Գործունէութեան ծրագրերին է վերաբերում: Միաւորումը պէտք է ունենա յստակ թիրախներ, պէտք է ճշտուած լինէն թիրախները, պէտք է ունենա ծրագիր, պէտք է ունենա գործունէութեան ձեւ, ուղղութիւն, ոճ եւ ճիշտ ղեկավարում: Եթէ չունի այս երեքը, այդ միաւորումը շինծու է եւ երկիրը տանելու է սեւ ու ճերմակի, երկիրը տանելու է այն ուղղութեամբ, որ` կա'մ Սերժ, կա'մ Լեւոն, կամ` Սերժ կամ մէկ ուրիշը: Եւ ժողովուրդն անընդհատ պարտաւորուելու է վատի ու վատթարագոյնի մէջ ընտրութիւն կատարել: Մենք պէտք է փրկենք իրավիճակն այս առումով, եւ ժողովուրդը ոչ թէ պէտք է ձայն տա անհատի, պէտք է ձայն տա ծրագրի, պէտք է ձայն տա կուսակցութիւնների կենսագրութեանը, մարդկանց կենսագրութեանը, թէ ինչպէս էն ապրել եւ ապրում, թէ ինչպէս էն մտածում Հայաստանի ապագայի մասին, թէ ինչպէս էն մտածում ժողովրդի ապագայի մասին: Դա է, որ պէտք է ժողովուրդն ընտրի: Այդ սեւի եւ ճերմակի տարբերակը, որ մենք առաջացնում եւ հրամցնում ենք ժողովրդին, կարծում եմ, որ դրանով ոչ թէ օգտակար ենք լինում երկրի մէջ իրական փոփոխութիւններ բերելուն, այլ օգտակար ենք լինում անձերի փոփոխութեանը, իրավիճակը մնում է նոյնը: Անձերը փոխւում էն, բայց յաճախ նաեւ չէն փոխւում, ուղղակի մէկ ճամբարից, միւս ճամբարն էն անցնում, եւ իրավիճակը մնում է նոյնը: Այս առումով չեմ բացառում միաւորումները, դաշինքները, չեմ բացառում կուսակցութիւնների համախմբումը որեւէ ճակատում, որեւէ ճամբարում: Բայց դրանց հիմքում պէտք է լինի յստակ ծրագիր, գաղափար, նպատակ, գործելաոճային համաձայնութիւն եւ ղեկավարման ճիշտ մեթոդ: «Երկիր Մեդիայ» հ/ը, Կարինէ Մանգասարեան - Պարոն Մարգարեան, Ընդհանուր ժողովի աւարտից անմիջապէս յետոյ առաջին ձեր այցելութիւնը եղաւ Արցախ: Աշխատանքային ա՞յց էր դա, թէ՞ խորհրդանշական: Երկրորդ հարցս Գէորգի Պետրոսեանի հրաժարականի հետ է կապուած. Բիւրոյի անդամ ընտրուե՞լն էր պատճառը, որովհետեւ կարծիքներ հնչեցին, թէ Կ'ազանի հանդիպումը, նաեւ ԼՂՀ գործընթացի շուրջ ծաւալուող գործընթաներն էին պատճառը: - Հայաստանի քաղաքական դաշտում պատասխանատու այն անձերից եմ, որ յաճախ Ղարաբաղում եմ: Հերթական այցելութիւնս Ղարաբաղ ուշացել էր: Երկրորդ` Կ'ազանի այդ հանդիպման օրերին էր, որ տեղի ունեցաւ Ընդհանուր ժողովը: Երրորդ պատճառն էլ Գէորգի Պետրոսեանի պարագան էր: Երեք հիմնական պատճառ կար, որ Ղարաբաղ այցելեցի, նախագահի հետ ունեցայ հանդիպում, քննարկեցինք իրավիճակը եւ Գէորգի Պետրոսեանի հրաժարականի հարցը: Բնականաբար, դա հակադրութեան ֆօնի վրայ չէ, որ ներկայացուած է: Հէնց այն, որ Գէորգի Պետրոսեանն այսօր նախագահի խորհրդականն է, ապացոյցն է այն բանի, որ մենք այդ կտրուածքում դժուարութիւններ չունենք, խզում չկայ յարաբերութիւնների մէջ: Ունենք լուրջ մտահոգութիւններ Ղարաբաղի հարցի վերաբերեալ: Ղարաբաղի հարցի բանակցութիւնների առնչութեամբ ունէն այդ մտահոգութիւնը նաեւ Ղարաբաղի իշխանութիւնները, որոնց շուրջ եղել է մեր խօսակցութիւնը: Բայց Գէորգի Պետրոսեանի հրաժարումը զուտ կազմակերպական աշխատանքների դասաւորման հարց է եւ չունի քաղաքական դիրքորոշման բովանդակութիւն: Դրա ամենավառ ապացոյցը Գէորգի Պետրոսեանի` խորհրդական նշանակումն է անմիջապէս նախագահի կողմից եւ ընդունումը` Գէորգի Պետրոսեանի կողմից: «Երկիր Մեդիայ» հ/ը, Կարինէ Մանգասարեան - Կ'ազանի հանդիպումից յետոյ այցելութիւնները տարածաշրջան ակտիւանում էն: Ձեր կարծիքով ու՞ր է գնում գործընթացը: Լաւրովը յայտարարել էր, որ գործընթացը մտնում է վճռական փուլ: Հնարաւո՞ր էն այսօր արդէն լուծումներ: «Հայոց Աշխարհ» օրաթերթ, Գէորգ Յարութիւնեան- Ոչ միայն Լաւրովը, այլ նաեւ Էշթոնը, բոլոր կողմերը ակտիւացել էն: Թւում էր, թէ Կազանում տապալում էր եղել, բայց պարզւում է, որ այնքան էլ այդպէս չէ` զարգացումներ էն առաջանում: Խնդրում եմ մեկնաբանել` իրականում ինչ է: - Ասեմ, որ 17 տարի Ղարաբաղի բանակցութիւններ էն ընթանում, եւ ի սկզբանէ մենք ասել ենք, որ բանակցութիւնների հիմքը սխալ է դրուած: Որովհետեւ հիմքում դրուել է Լղիմ-ը, ոչ թէ Լղհ-ն: Այսինքն` բանակցութիւնները տեղի էն ունենում Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի վերաբերեալ, ոչ թէ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութեան: Այնինչ` հայ ժողովրդի համար, մեզ համար Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութիւնը փաստացի իրականութիւն է: Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութիւնն արդիւնքն է Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի ինքնորոշման: Եթէ սկզբունքը ազգային ինքնորոշումն է, մեզ համար Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդն ինքնորոշուած է: Եւ չի կարող մեզ համար բանակցութիւնների հիմք լինել Լղիմ-ը: Այդ հանգրուանը մենք վաղուց անցել ենք: Սխալ հիմքով ընթացած բանակցութիւնները բերել-յանգեցրել էն այսօր այս վիճակին, երբ տարբեր միջազգային կազմակերպութիւններ, առանձին ղեկավար պատասխանատուներ, իրենց զանազան շահերից, մասնակի շահերից ելնելով, փորձում էն առաւելագոյն ճնշում բերել, առանձին ճնշում բանեցնել, որպէսզի հասնէն եզրակացութեան: Մեզ թւում է, որ հարցն այսօր այնքան է հետզհետէ լրջանում, որ գուցէ անհրաժեշտութիւն ստեղծուի, որ մենք բարձրացնենք Լեռնային Ղարաբաղի անկախութիւնը ճանաչելու հարցը: Նախ` մենք համոզուած ենք, որ Լղհ-ն եւ Հհ-ն պէտք է ստորագրեն ռազմավարական դաշինք, որը կը լինի նախաքայլը անկախութեան ճանաչման: Բայց եթէ ճնշումները պէտք է շատանան, մենք չպէտք է վարանենք այդ քայլին դիմել: Սկզբունքները հիմնականում լինում էն թէ՛ վտանգաւոր, թէ՛ կարող էն լինել անվնաս, բայց 17 տարուց յետոյ, իրական դաշտում ունենալով առաւելութիւն, մենք չպէտք է համաձայնէինք սկզբունքների շուրջ, որոնք խօսում էն Լեռնային Ղարաբաղի ինքնակառավարման մասին: Դա առնուազն մեզ չպէտք է թոյլ տայինք: Մենք չենք կարող խօսել ինչ-որ տարածքների, ազատագրուած տարածքների մասին, բայց չխօսել բռնագրաւուած Շահումեանի մասին: Ոչ ոք ոչ ոքի թոյլ չի տուել հրաժարուել Շահումեանից եւ Գետաշէնից: Մենք մաքսիմալիստ չենք, հաւատում ենք, որ բանակցութիւնների միջոցով հնարաւոր է հարցը կարգաւորել: Հաւատացած ենք, որ պէտք է իսկապէս լինէն փոխզիջումներ: Բայց այսօր մեզ թւում է, որ խօսքը գնում է զիջումների, ոչ թէ փոխզիջումների մասին: Մենք ունենք լուրջ մտահոգութիւններ: Այսպէս ասած` բնական վիճակից դուրս գալու պատճառ չունենք, բայց մտահոգուելու պատճառ իսկապէս ունենք, եւ կարծում եմ, որ մեզ հետ մեր ժողովուրդը պէտք է կարողանայ կեցուածքներ ցոյց տալ: Հայ ժողովուրդն ամբողջ աշխարհով մէկ պէտք է կարողանայ կեցուածք ցոյց տալ, որովհետեւ Ղարաբաղը մեզ համար մեր հայրենիքի մի մասի ազատագրում է, Ղարաբաղը մեր ինը դարերի երկարութեան վրայ միակ յաղթանակն է, եւ մենք իրաւունք չունենք այս յաղթանակը մսխել, իրաւունք չունենք մեր ժողովրդի այս յաղթանակը հարամել: Նորից եմ ասում, հաւատացած եմ, որ բանակցութիւնների միջոցով պէտք է հարցը լուծում ստանայ, հաւատացած եմ, որ փոխզիջումներով պէտք է այս հարցի լուծումը ստանալ, բայց, միաժամանակ, հաւատացած եմ, որ մենք պարտաւոր ենք հաշուի նստել Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի ինքնորոշման փաստի հետ: Փաստ, որ կարող է Ադրբեջանը չի ընդունում, բայց մենք պարտաւոր ենք ընդունել: Չենք կարող չընդունել: Report.am, Անահիտ Ասատրեան - Պարոն Մարգարեան, զինադադարի նքոմից յետոյ ԼՂ բանակցութիւններում աւելի լիարժէք հանդէս գալու համար Հայաստանն ի՞նչ չի արել, որ պէտք է անէր: - Հայաստանը պէտք է դառնար զարգացող երկիր, ամենակարեւորը, որպէսզի մենք չպարտաւորուէինք զիջել: Որպէսզի մենք կարողանանք մեր յաղթանակը յաւիտենականացնել, մենք պէտք է ունենանք զարգացած երկիր, պէտք է ունենանք լաւ երկիր: Հաւատում եմ, որ արտաքին պայմանները, միջազգային իրավիճակը չի օգնի մեզ, որ կարողանանք մեծ նուաճումներ ունենալ: Բայց մենք մեզ, մեր իշխանութիւնը մեր ժողովրդին, մեր իշխանութիւնը մեր երկրին այնքան է խանգարել, որ մեր երկիրը դադարել է զարգացող երկիր լինել: Եւ այս երկրի, ՀՀ զարգացման աստիճանով, ներքին արդարութեան աստիճանով, ներքին համերաշխութեամբ է պայմանաւորուած Ղարաբաղի յաղթանակը: Ազատութիւնների եւ արդարութեան հիմքի վրայ է կարող ազգային համերաշխութիւն կայանալ: Իսկ դա անհրաժեշտ է Ղարաբաղի մեր յաղթանակը յաւիտենականացնելու համար: Ամենամեծ հարուածը մենք ենք տալիս Ղարաբաղի պայքարին` մեր երկիրն այս վիճակի մէջ պահելով, մեր երկիրն այս վիճակին մատնելով: «Երկիր» օրաթերթ, Սեւակ Յակոբեան. - Պարոն Մարգարեան, Հայաստանի իշխանութիւնների վարած արտաքին ու ներքին քաղաքականութիւնը, յատկապէս` կառավարութեան գործունէութիւնը Ձեր կողմից խստօրէն քննադատելը հիմք չէ՞ ենթադրելու, որ առաջիկայում Դաշնակցութիւնը հանդէս կը գայ հրաժարականների պահանջով: - Գիտէք, դա արդէն դդումի համ է տալու, ոնց որ արտահերթ ընտրութիւնների պահանջը: Արդէն դդումի համ է տալիս այդ հրաժարական պահանջել-չպահանջելու հարցը: Եթէ մենք խօսում ենք համակարգային իշխանափոխութեան մասին, այն իր մէջ ամէն ինչ պարունակում է: Շեշտել, անընդհատ մատնացոյց անել դա, նշանակում է հակադրութեան մէջ դնել համակարգային իշխանափոխութիւն հասկացութեանը: Այսինքն` մենք չենք ուզում այս երկրում իրապէս բան փոխուի, մենք ուզում ենք Սերժը փոխուի: Իսկ մենք այդպէս չենք ուզում, մենք ուզում ենք երկրում բան փոխուի, ուզում ենք այս երկիրը լաւ երկիր դառնա, զարգացող երկիր դառնա, որպէսզի չզիջենք արտաքին ճակատում: Մեր մօտեցումները յստակ տարբերութիւն ունէն: Պահանջել-չպահանջելու մէջ չէ, թէ ոնց ենք տեսնում մեր երկրի ապագան: Այս երկիրը դրախտ չի դառնայ, եթէ «Սերժ Սարգսեան» անունը փոխուի եւ դառնա «Լեւոն Տէր-պետրոսեան»: Տեսել ենք Լեւոն Տէր-պետրոսեանի ժամանակը` շատ աւելի վատ պայմաններով: Դրանով բան չի փոխուի: Կամ փոխուի ու դառնա Հրանտ Մարգարեան: Երկրում պէտք է լուրջ, էական, որակական փոփոխութիւններ առաջարկել: Մենք դրա յետեւից պէտք է գնանք: Մէկ տարուց էլ քիչ է մնացել մինչեւ ընտրութիւններ` մէջք մէջքի տանք, աշխատենք, փրկենք իրավիճակը: Իսկ առանց հրաժարական պահանջելու էլ մարդը կը հրաժարուի, ուրիշ ելք չի մնում, եթէ մենք իսկապէս կարողանանք իրականում վիճակ փոխել երկրում: «Ռադիօլուր», Լուսինէ Վասիլեան - Փոքր-ինչ պարադոսքալ վիճակ է: Բոլորը, անգամ իշխանութիւնը խօսում էն փոփոխութիւններից: Ինչու՞ չէն սկսւում այդ համակարգային փոփոխութիւնները: Կը նշէ՞ք մի քանի կոնկրէտ քայլեր, որ Դաշնակցութիւնը դրանով պատկերացնում է որակական փոփոխութիւնները: - Նախորդ խորհրդարանական ընտրութիւններին, որոնք հիմա ակամայից յիշեցի, բոլոր կուսակցութիւնների հրապարակաւ ընտրապայքարը տեղի ունեցաւ մեր ընտրական պլատֆորմի շուրջ: Որքան տեսանք` ընտրութիւններին բոլորը մեր նման էն խօսում: Սկսեցին մեր նման խօսել: Էս չեմ զարմանում, որ ուրիշները սկսում էն մեր նման խօսել, դրանից վատ չեմ զգում, հակառակը` ուրախանում եմ, նշանակում է` լաւը, դրականը որդեգրեցին, վերցրեցին: Համոզումո՞վ էն դա անում, կասկածում եմ, որովհետեւ ծրագիրը թղթի վրայ չէ, որ կարեւոր է, ծրագիրը մտածելաձեւի մէջ է` թէ ի՞նչ տեսակ աշխարհ էս դու տեսնում, ի՞նչ աշխարհայեացք ունէս քո ժողովրդի ապագայի հարցում: Ին՞չ ազգային հեռանկարի էս հաւատում: Այո, էս հաւատում եմ` որքան ընտրութիւնները մօտենան, բոլորը կը սկսեն մեզ նման արտայայտուել, սակայն չի նշանակում, որ մեզ նման էն մտածում: Մենք ուզում ենք այս երկիրը տեսնել զարգացող, այնպիսին, որ բոլոր հայերին գրաւի, ձգողականութիւն ունենա, մենք ուզում ենք այս երկիրը տեսնել ամուր, ուժեղ, որը կարող է միայն ստեղծուել սոցիալական արդարութեան հիմքի վրայ: Սոցիալիզմին մենք հաւատում ենք: Կը սկսեն միւսներն էլ հաւատալ` կ'ողջունենք, բայց որ սկսեն մեր բառապաշարը, նախադասութիւնները կրկնել, ձեզ թող շփոթի, չմատնի դա, թէեւ դրա մէջ էլ շատ վատ բան չկայ: «Երկիր Մեդիայ» հ/ը, Կարինէ Մանգասարեան - Ընդհանուր ժողովի ընթացքում ընտրուեց նաեւ Բիւրոյի նոր կազմ: Աշխարհագրական ի՞նչ համամասնութեամբ էն ընտրւում Բիւրոյի անդամները, եւ ժողովն ի՞նչ նոր ուղղութիւններ նախանշեց կուսակցութեան յետագայ ընթացքի համար: - Դաշնակցութեան ժողովը Բիւրոյ է ձեւաւորում քուէարկութեամբ, գաղտնի փակ քուէարկութեամբ: Եւ անպայման չէ, որ պէտք է այս մասն այստեղից լինի, այն մասն այնտեղից: Մենք մեր լաւագոյնների միջից ենք ընտրում Բիւրոյ: Լաւագոյները, ի հարկէ, շատ էն: Մեր կազմն այս տարի փոխոխութիւն կրեց` 11-ի փոխարէն 9 անդամ ընտրուեց: Աւելի մոբիլ, շարժուն Բիւրոյ ձեւաւորուեց: Էս համոզուած եմ, որ մեր կուսակցութեան մէջ 10-15 հոգանոց կազմը չէ, որ կարող է հրաշքներ գործել: Մենք դա կարող ենք անել մեր կազմակերպութեան շարքայինից մինչեւ տեղական ղեկավար մարմինների մէջ եղած պատասխանատուների միջոցով: Դաշնակցութեանը հասկանալը, գուցէ մի քիչ դժուար է, որովհետեւ սովորական կուսակցութիւնների տրամաբանութեան մէջ չի տեղաւորւում: Սա կազմակերպութիւն է, որը 120 տարուայ անցեալ ունի: Այս կազմակերպութեան մէջ ղեկավար մարմին, կուսակցական իշխանութիւն գոյութիւն չունի: Ժամանակին Բիւրոն գրասենեակ էր կոչւում` իբրեւ համակարգող մարմին: Կազմակերպութիւնն էր, որ հիմնական բեռը կրում էր: Այսօրուայ կանոնադրութեան մէջ Բիւրոյի իրաւասութիւնները մեծացուած էն, բայց փիլիսոփայութիւնը, հասկացողութիւնը մնացել է նոյնը, որ մենք ոչ թէ այս կուսակցութեան իշխանութիւնն ենք, այլ այս կուսակցութեան ղեկավար մարմինն ենք այն առումով, որ մեր տեղական ղեկավար մարմինների միջոցով պէտք է կարողանանք ամբողջ կուսակցութիւնը ղեկավարել: Եթէ ամէն մէկն իր գործը չանի, Դաշնակցութիւնը թոյլ ու տկար կը լինի: Այս առումով` մենք խնդիր չունենք: Report.am, Անահիտ Ասատրեան - Պարո'ն Մարգարեան, ո՞ր սցենարն էք առաւել իրատեսական համարում. առաջիկայ ընտրութիւններից յետոյ Դաշնակցութիւնը կը մնայ ընդդիմութիւ՞ն, թէ՞ մաս կը կազմի իշխանութեանը: Եթէ վերջինը, ապա ի՞նչ ծաւալով: - Մենք փորձում ենք ընտրութիւնների միջոցով մեր առանցքի շուրջը ձեւաւորել իշխանութիւն: Մենք գնում ենք ընտրութիւնների յաղթելու նպատակով: Գնում ենք այն համոզումով, որ մեր առանցքի շուրջ կը ձեւաւորենք որակապես նոր իշխանութիւն Հայաստանում:

---