Լույս է տեսել ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս Լենսեր Աղալովյանի «Անիզոտրոպ սալերի և թաղանթների ասիմպտոտիկ տեսություն» մենագրության անգլերեն տարբերակը
26-03-2015 12:26:04 | Հայաստան | Նոր գրքեր
«World Scientific Publishing» (Համաշխարհային Գիտություն հրատարակչություն) հրատարակչությունը հրատարակել է ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս Լենսեր Աղալովյանի «Անիզոտրոպ սալերի և թաղանթների ասիմպտոտիկ տեսություն» լայնածավալ մենագրության անգլերեն տարբերակը: Գիրքը բաղկացած է 376 էջից, 11 գլխից: Գիրքը նվիրված է ժամանակակից տեխնիկայի, սարքաշինության և շինարարության հիմնական կոնստրուկցիաների, սարքերի և կառույցների բաղկացուցիչ տարրերի ամրությանը, կայունությանը և հուսալիությանը:
Մինչև վերջին տասնամյակները այդ խնդիրները լուծվել են վարկածների մեթոդով: Ձողերի ու հեծանների համար ընդունվել է Բեռնուլի-Էյլերի հարթ կտրվածքների վարկածը, սալերի և թաղանթների համար` Կիրխհոֆ-Լյավի չդեֆորմացվող նորմալների վարկածը (դասական տեսության վարկածներ): Հայտնի են նաև ավելի քիչ սխալի հանգեցնող վարկածներով ճշգրտված տեսությունները (Ռայսներ, Ս.Համբարձումյան, Տիմոշենկո):
Անհրաժեշտություն էր առաջացել ի հայտ բերել բոլոր այդ տեսությունների կիրառելիության շրջակները, ինչպես նաև գտնել կիրառությունների համար հույժ կարևոր խնդիրների այնպիսի դասերի լուծումներ, որոնց համար վերոհիշյալ վարկածները կիրառելի չեն:
Լենսեր Աղալովյանի մենագրությունը նվիրված է այդ հույժ կարևոր հարցերի ուսումնասիրությանը: Ցույց է տրված, որ դասական և ճշգրտված տեսությունները, որոնք դիտարկում են միայն մեկ դասի խնդիրներ, համապատասխանում են ասիմպտոտիկ ներկայացման մեկ-երկու մոտավորություններին: Այնուհանդերձ, այդ տեսություններով ստացվող արդյունքները բավարար են լայն շրջանակի կիրառությունների համար:
Լենսեր Աղալովյանի կողմից մաթեմատիկորեն ապացուցված է, որ դասական ու ճշգրտված տեսությունների վարկածները կիրառելի չեն նոր դասի եզրային խնդիրների լուծման համար: Խնդիրների այդ դասերը հիմնականն են սեյսմակայուն կառույցների հիմքերի և հիմնատակերի հաշվարկներում, իսկ դինամիկ խնդիրներում` շերտավոր միջավայրում սեյսմիկ ալիքների տարածման, կառուցվածքների վրա նրանց ազդեցության ուսումնասիրության հարցերում: Նրա կողմից գտնված է դասականից սկզբունքորեն տարբերվող ասիմպտոտիկա, որը թույլ է տվել լուծել այդ դասի խնդիրները: Նշված են այն դեպքերը, երբ հնարավոր է ստանալ մաթեմատիկորեն ճշգրիտ լուծումներ:
Լենսեր Աղալովյանի կողմից մշակված մոտեցումը կարող է հիմք հանդիսանալ նոր տիպի կարևոր կիրառական խնդիրներ լուծելու համար, մասնավորապես ուսումնասիրել բարակ մարմինների և ֆիզիկական բազմաբնույթ դաշտերի փոխազդեցության հույժ կարևոր հարցերը:
Մենագրության ռուսերեն տարբերակը հրատարակվել է “Наука, физ.мат.лит., Москва” հրատարակչության կողմից և արժանացել մասնագետների ամենաբարձր գնահատականին: