«Կասպերսկի» ընկերության Հայաստանի ներկայացուցչություն: «Կասպերսկի» ընկերության լուծումները 2023-ի երրորդ եռամսյակում կանխել են առցանց հասանելիության միջոցով բանկային հաշիվներից դրամական միջոցներ գողանալու համար նախատեսված մեկ կամ մի քանի վնասաբեր ծրագրերի գործարկումը 76 551  եզակի օգտատերերի համակարգիչներում այն դեպքում, երբ 2022-ի հուլիս-սեպտեմբերին դրանք հայտնաբերվել են 99 989 եզակի օգտատերերի համակարգիչներում։ Եթե ընթացիկ տարվա երրորդ եռամսյակում վնասաբեր ֆինանսական ծրագրերի գրոհներին ամենաշատը ենթարկվել են Աֆղանստանի (օգտատերերի 3,9%), Թուրքմենստանի  (3,5%) և Չինաստանի (2,4%) համակարգիչների օգտատերերը, ապա մեկ տարի առաջ այդ ցանկը գլխավորում էին նույն երկու երկրները, բայց միայն Թուրքմենստանը (4,7%) առաջին տեղում էր, Աֆղանստանը (4,6%)՝ երկրորդում, իսկ Պարագվայը (3,8%) եզրափակում էր եռյակը։

 

Ընկերության տվյալներով՝ 2023-ի երրորդ եռամսյակում հայտնաբերվել է ծածկագրիչների 9 նոր ընտանիք և այդ տեսակի վնասաբեր ծրագրերի 11 387 նոր մոդիֆիկացիա՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի 17 ընտանիքների և 14 626 նոր մոդիֆիկացիայի դիմաց։ Ընթացիկ տարվա հուլիս-սեպտեմբերին «Կասպերսկի» ընկերության պրոդուկտներն ու տեխնոլոգիաները ծածկագրիչների գրոհներից պաշտպանել են 46 872 օգտատիրոջ, իսկ անցյալ տարվա նույն ամիսներին՝ 72 941: Երկրների եռյակը, որոնք ամենաշատն են ենթարկվել ծածկագրիչների գրոհների, մնացել է անփոփոխ. ընթացիկ տարվա հուլիս-սեպտեմբերին Եմենը (1,63%) առաջինն էր, Բանգլադեշը (1,39%)՝ երկրորդը, իսկ Հարավային Կորեան (0,65%)՝ երրորդը: Անցյալ տարվա նույն ժամանակահատվածում Բանգլադեշը (1,66%) առաջինն էր, Եմենը (1,30%) երկրորդն էր, իսկ Հարավային Կորեայի (0,98%) դիրքը չի փոփոխվել:

 

Ընկերության փորձագետները գրանցել են նաև թաքնված կրիպտոմայներների ակտիվության անկում։ Այսպես, ընթացիկ տարվա հուլիս-սեպտեմբերին հայտնաբերվել է մայներների ընդամենը 2199 նոր մոդիֆիկացիա՝ մեկ տարի առաջվա 153 773-ի դիմաց, ինչպես նաև 363 120 եզակի օգտատերերի համակարգիչների վրա մայներների օգտագործմամբ գրոհներ՝ 2022-ի երրորդ եռամսյակի 432 363 եզակի օգտատերերի դիմաց։ 2023-ի նույն ժամանակահատվածում նման գրոհների բախված օգտատերերի ամենամեծ մասնաբաժինը եղել է Տաջիկստանում (2,38%), Ղազախստանում (1,96%), և Ուզբեկստանում (1,69%), և եթե մեկ տարի առաջ այդ ցանկը գլխավորում էր Եթովպիան (2,38%), ապա Ղազախստանը (2,13%) և Ուզբեկստանը (2,01%) եղել են մույն տեղերում։

 

Անկում է նկատվում նաև ինտերնետի միջոցով գրոհող (վեբ-գրոհներ) չարագործների գործունեության մեջ. 2023-ի երրորդ եռամսյակում «Կասպերսկի» ընկերության լուծումները հետ են մղել 694 400 301 գրոհ, որոնք իրականացվել են ամբողջ աշխարհում տեղակայված ինտերնետ-ռեսուրսներից: Գրանցվել է 169 194 807 եզակի URL, որոնց հակազդելու համար գործարկվել է վեբ-հակավիրուսը: Նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածում հետ է մղվել 956 074 958 գրոհ և արձանագրվել 251 288 987 եզակի URL: Այս տարվա հուլիս-սեպտեմբերին ինտերնետի միջոցով գրոհների ամենաշատը ենթարկվել են Բելառուսում (15,42%), Մոլդովայում (15,35%) և Ալբանիայում (14,05%) գտնվող օգտատերերը, իսկ մեկ տարի առաջ Թայվանը (19,65%) առաջին տեղում էր, որին հետևում էր Բելառուսը (17,01%), իսկ Սերբիան (15,05%) երրորդ տեղում էր:

 

Ինչ վերաբերում է տեղային սպառնալիքներին (վնասաբեր ծրագրեր, որոնք հայտնաբերվել են անմիջապես օգտատերերի համակարգիչներում կամ դրանց միացված հանովի կրիչներում, կամ ի սկզբանե հայտնվել են համակարգչում ոչ բաց տեսքով, օրինակ՝ ծրագրեր բարդ ինստալյատորների կազմում, ծածկագրված ֆայլեր), ապա 2023-ի երրորդ եռամսյակում ընկերության ֆայլային հակավիրուսը գրանցել է 33 847 517 վնասաբեր և հնարավոր անցանկալի օբյեկտ, իսկ մեկ տարի առաջ՝ 49 275 253։

 

Տեղային սպառնալիքների գրոհների ենթարկված օգտատերերի ամենամեծ մասնաբաժին ունեցող երկրների ցանկի առաջին երեք տեղերն ինչպես 2023-ի հուլիս-սեպտեմբերին, այնպես էլ մեկ տարի առաջ գրավել են Թուրքմենստանը (49,40% և 46,48%), Եմենը (44,54% և 45,12%) ու Աֆղանստանը (40,48% և 44,18%)։

 

«Կասպերսկի» ընկերության Հայաստանի ներկայացուցչություն

 

 

Նոյյան տապան  -   Գիտություն եւ տեխնոլոգիաներ